SAÇAKLIZÂDE’NİN MAHREÇ VE SIFATLAR KONUSUNDAKİ TARTIŞMALARA YAKLAŞIMI

Authors : Ali Öge, Fatih Dokgöz

Pages : 339-365

Doi:10.33415/daad.932556

View : 27 | Download : 11

Publication Date : 2022-03-31

Article Type : Research

Abstract :Tecvid ve kıraat ilminin en temel konularından olan harflerin mahreç ve sıfatları ilk dönemlerden beri tartışma alanı olmuştur. Gerek mahreç bölgeleri gerek mahreç sayıları tecvid ve kıraat âlimlerinin yanında ilk dönem dil âlimlerini de meşgul etmiştir. Hatta tarihi süreç içerisinde belli harfler üzerinden ilmi müzakereler kadar münazaralar da yapılmıştır. Saçaklızâde nâmıyla meşhur Muhammed b. Ebî Bekr el-Mar‛aşî (ö.1145/1732) tarafından telif edilmiş olan Cühdü’l-muḳill tecvid ilminin önde gelen eserlerinden sayılmaktadır. Eserde mahreçleri 17 kabul eden müellif, sıfatlar konusunda ise Mekkî b. Ebî Tâlib’in (ö. 437/1045) tasnifinden hareketle konuyu etraflıca incelemiş ve sadece nakillerle yetinmeyip özellikle ihtilaflı hususlar üzerine yoğunlaşarak birçok yerde kendi fikirlerini ön plana çıkarmıştır. Makalede söz konusu ulemânın görüşlerinin naklinden sonra Mar‛aşî’nin tarihi süreçte olduğu gibi günümüzde de alana dair yapılan çalışmalarda ses getirmeye devam eden yorum ve değerlendirmeleri ele alınmış ve Cühdü’l-muḳill’den hareketle harflerin mahreç ve sıfatları konusundaki ilmi canlılık ortaya konmuştur.
Keywords : Kuranı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi, Harf, Mahreç, Sıfat, Cühdü’l-mukill