İBRAHÎM EN-NEHAÎ’NİN İBN MES’ÛD’DAN İRSÂLLERİNE DAİR SÖZÜ BAĞLAMINDA İLK DÖNEM İRSÂL-ŞÖHRET İLİŞKİSİ

Authors : Bekir Özüdoğru

Pages : 697-724

Doi:10.33415/daad.1051766

View : 20 | Download : 14

Publication Date : 2022-03-31

Article Type : Research

Abstract :İlk dönemde hadislerin rivayet edilme metotlarına dair veriler, bir taraftan hadis ilminin ve usûlünün anlaşılmasına katkı sunarken diğer taraftan genellemeci yargıların önüne geçer. Çalışma, rivayet metotlarından irsâlin sebeplerinden birisi olarak şöhret meselesini konu edinir. Araştırmada İbrahim en-Nehaî’nin (öl. 96/714) "Eğer ben hadisi doğrudan Abdullah b. Mes’ûd’dan nakletmişsem onu çok kişiden duymuşumdur” şeklindeki sözü bağlamında irsâl ile şöhret arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Öncelikle ilgili sözün tespiti yapılarak usûle etkisi ele alınmış sonrasında İbn Mes’ûd -Nehaî ilişkisi; ricâl, usûl, fıkıh, rivayet ve örnekler üzerinden test edilmiştir. Nihayetinde Nehaî’nin İbn Mes’ûd ashâbından çok kişiden duyduğunda irsâle başvurduğu, Nehaî’nin sözünün ise mürseli delil alanlar tarafından referans olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu durum, Hanefî ve bazı muhaddislerde Nehaî’nin mürsellerine karşı olumlu tavrın sebebi olarak görülmelidir.
Keywords : Hadis, Mürsel, Meşhûr, Hanefî, Muhaddis, Abdullah b. Mes’ûd, Tevâtür