ANABATİK VE KATABATİK KRİSTOLOJİ AÇISINDAN İNCİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Hatice Koç Kanca

Pages : 1045-1068

Doi:10.33415/daad.960277

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research

Abstract :Bir dini doğru anlamak o dinin ilahi esin olarak kabul ettiği metni ve metin içinde dinin kurucusu olarak takdim edilen şahsın nasıl betimlendiğini anlamakla doğrudan ilişkilidir. Araştırma konusu edilen dinin teolojik nosyonunun anlaşılması, dinin temel metninin tahlili ve doğru anlaşılması ile mümkündür. Ancak söz konusu Hristiyanlık dini olduğunda, tek bir referanstan, tek bir ilahi kitaptan ve tek bir algıdan söz edilemez. Dolayısıyla dinin merkez figürü olan İsa’nın, kristolojik açıdan konumlandırıldığı yer ve bu yerin dini düşünce içerisinde mensupları tarafından nasıl algılandığı önemlidir. Bu bağlamda öğretinin ana mesajının anlaşılması için en azından kanonik kabul edilen İncillerin ayrı ayrı incelenmesi ve bu şekilde İsa’nın kristolojideki yerinin tespit edilmesi icap eder. Bilindiği gibi tarihsel İsa araştırmaları çerçevesinde, İsa’nın dindeki konumunu betimleyen pek çok kristolojik model ile ortaya konmuştur. Biz bu çalışmada modern Hristiyan teoloğu John Macquarrie tarafından ortaya konan anabatik ve katabatik kristoloji sınıflandırmasını ve buna bağlı olarak tüm Hristiyanların Tanrı esini olarak kabul ettiği kendi kutsal kitaplarının bir kısmını oluşturan Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncillerinin sunmuş olduğu İsa portresini irdelemeyi hedefliyoruz. Bu çerçevede İncillerin kristolojik yaklaşımını anabatik ve katabatik sınıflandırması üzerinden tespit ederek, bu dört İncil’in İsa’yı Hristiyan kristolojisinin neresine yerleştirmiş olduklarını belirlemek, bu bağlamda Hristiyanlığın İncillere dayalı olarak İsa algısı ve mesajının ne olduğunu kristolojik açıdan farklılıklarını tespit etmek amaçlanmaktadır.
Keywords : İsa Portresi, Snoptik İnciller, Anabatik Kristoloji, Katabatik Kristoloji