XIX. YÜZYIL MISIR’INDA YAYINLANMIŞ ARAPÇA BİR MAKTELDE MÜCEDDİDÎ HÂLİDÎ YORUMUN MUHTEMEL ETKİLERİ ÜZERİNE: NÛRU’L-‘AYN FÎ MEŞHEDİ’L HÜSEYN’İN YAZIM SÜRECİNE DAİR BAZI MÜLAHAZALAR

Authors : Elnura Azizova

Pages : 639-669

Doi:10.33415/daad.926941

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research

Abstract :On dört asırlık İslam tarihinde çok az olay 10 Muharrem 61 (10 Ekim 680) yılında vukû bulmuş Kerbelâ Vak‘ası kadar dinî-siyasî etkileri açısından tartışılmıştır. Tarihi süreç içerisinde Kerbelâ olayı Müslüman halkların edebiyatında başlı başına bir tür olarak "Maktelü’l-Hüseyn”lerin oluşmasına sebep olmuştur. Sosyo-kültürel tarih açısından yeterli incelemeye tâbî tutulmamış Arapça maktellerden biri Şâfiî-Eş‘arî alimi Ebû İshâk el-İsferâyinî’ye (ö. 418/1027) ait olduğu ileri sürülen Nûru’l-‘ayn fî meşhedi’l-Hüseyn’dir. Bu makalede doküman analizi metodu kullanılarak Nûru’l-‘ayn’ın literatüre geçtiği dönem tespit edilecek, aynı zamanda mevcut yazma ve matbû nüshalarının tarihlerinden hareketle yazıldığı süreç ortaya konmaya çalışılacaktır. Ardından karşılaştırmalı yöntem kullanılarak Arapça makteller içinde kendine özgü yönlerinden hareketle eserin yazıldığı dinî ve kültürel çevreyle ilgili varsayımlarda bulunulacaktır.
Keywords : İslam tarihi, Kerbelâ, Hz. Hüseyin, Ebû İshâk el-İsferâyinî, Maktelü’l-Hüseyn