BUHÂRÎ NÜSHALARININ CEM‘İ AÇISINDAN YÛNÎNÎ’YE AİT TASARRUFLARIN ANLAMI ER-RUMÛZ ALÂ SAHÎHİ’L-BUHÂRÎ ÖZELİNDE

Authors : Osman Aydin

Pages : 529-559

Doi:10.33415/daad.835017

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research

Abstract :Sahîh-i Buhârî’nin bugüne ulaşması noktasında en önemli isimlerden biri Yûnînî’dir. Kendisini diğer Sahîh râvilerinden ayrı kılan husus ise nüsha farklılıklarına okuyucuların da ulaşabileceği bir şekilde sayfa kenarlarında ve kendi rivayetine müdahalede bulunmaksızın remizlerle işaret etmiş olmasıdır. Ancak ilerleyen süreçte, Sahîh nüshalarında yer alan remizlerin; yazımı, müellife aidiyeti ve onlara yüklenen manalar sorun oluşturmuştur. Özellikle Kastallânî’nin (öl. 923/1517) konuya dair izahları ile Yunînî’nin kendi açıklamalarının kimi zaman ayrışması, sonraki yorumlamaları da ciddi oranda etkilemiştir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, müellife ait remizlerin tespiti ve doğru bir şekilde anlamlandırılabilmesidir. Çalışmada, Yunînî’nin bizzat bu meseleye hasrettiği Rumûz isimli risalesi dikkate alınarak meseleye ilişkin hatalı yorumlamalar tespite çalışılmıştır. Keza mezkûr risâlenin neşri de çalışma sonunda verilmiştir. Kendisinin bizzat belirlediği kısaltmalar ve onlara verdiği anlamlar yapılan diğer değerlendirmelerle mukayeseli bir şekilde ortaya konulmuştur. Netice olarak gerek şekilsel gerekse anlamsal açıdan bazı hataların varlığı belirlenmiştir. Sahîh metninin sıhhati açısından bu hususların ortaya konulması ve kısaltmaların doğru anlaşılması büyük bir önemi haizdir.
Keywords : Hadis, Yûnînî, Rumûz, Sahîh-i Buhârî, Nüsha Farklılıkları