TASAVVUF FELSEFESİNİN İMKÂNLARI BAĞLAMINDA MODERN ÇAĞDA TEVHÎD YORUMU

Authors : Betül Izmirli

Pages : 351-377

Doi:10.33415/daad.718145

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research

Abstract :Tevhîd Allah’ın bir olduğunu kabul etmek mânasına gelir. O, kökeni insanın var olduğu zamana kadar uzanan bir öğretidir. Mezkûr öğreti İslâm akidesinin temelidir. Akāid, Kelâm gibi disiplinlerin başlıca teması tevhîddir. Tevhîd, Tasavvuf’un da en önemli ilkelerinden biridir. Tevhîde riâyet, sûfîler için Allah’a Elest Bezmi’nde verilmiş bir sözdür. Bu sözle onlar dünyâ-âhiret, rûh-beden, madde-mâna alanının dengesini içselleştirmişlerdir. Adaptasyonun ve uyumun vasıtası olarak tevhîd, günümüz insanına da bir rehberdir. Dünyâya, düşkünlüğün, maddeciliğin ve birtakım kaygıların karşısında, tevhîdin misyonu hayli mühimdir. Sekülerleşme ve profanlığın alabildiğine arttığı günümüzde birey, tevhîdin telkin ettiği bütünselci bakış açısını yeniden kazanmanın çabasını vermektedir. Ancak o, buhran ve sıkıntılardan tam mânasıyla kurtulamamaktadır. Çünkü kişi, âleme küllî perspektifle bakmayı sağlayan bu doktrinin bilincinde değildir. Tasavvuf felsefesinin tevhîd anlayışı bu bilinci arttırmaya yöneliktir. Sûfîlerin tevhîd yorumunun hem kendi dönemleri hem bugünün bireyi için yol gösterici niteliği bulunmaktadır. Modern çağ insanının Allah’la, kendisiyle ve âlemle ilişkisinde tevhîd, denge kurucu bir işlevi hâizdir.
Keywords : Tasavvuf, Tevhîd, Vahdet-i Vücûd, Gelenek, Dünyevîleşme