İDEAL İNSAN KİMDİR? FARABİ MERKEZLİ BİR OKUMA

Authors : Fatih Aydin

Pages : 991-1013

Doi:10.33415/daad.752674

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research

Abstract :"İdeal insan kimdir?” sorusu düşünce tarihinin her döneminde varoluşa dair sorgulama sürecinde anlamlı bir soru olarak karşımızda durmaktadır. Pek çok düşünürün bu konu hakkında yorumları olmakla birlikte çok yönlü bir düşünür olan Fârâbî böyle bir problemi insanın varoluş gayesi, ahlâkî özellikleri ve toplumsal yönüyle birlikte değerlendirmektedir. Bu makalede Fârâbî metinlerinden hareketle insanın varlık sahasındaki konumu, gayesi, kendisinde yer alan potansiyelleri, Tanrı ve âlemle ilişkisi çerçevesinde insandan beklenen yetkinliğinin neler olduğu üzerinde durulacaktır. Fârâbî metinlerinde yetkinlik insanın Tanrı-âlem-siyaset denklemi içerisinde uyumlu konumuyla değerlendirilmektedir. Tanrı’nın âleme koyduğu düzen gibi insan, kendisine verilmiş kuvvelerin yani potansiyel özelliklerin uyumlu bir şekilde kullanılmasının neticesinde yetkinliğe ulaşır. O, insanın doğru bilgi ve doğru eyleme dair erdemlerinin kazanılması ile kendisinden beklenen yetkinliğe ulaşabileceğini vurgulamaktadır.
Keywords : Farabi, ideal insan, yetkinlik, ahlâk, erdem