FIKHÎ GÖRÜŞ AYRILIKLARINA SEBEP OLAN FARKLI İCTİHAD YÖNTEMLERİ (ZEKÂT ÖRNEĞİ)

Authors : Enver Osman Kaan

Pages : 961-989

Doi:10.33415/daad.718339

View : 18 | Download : 6

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research

Abstract :İslam’ın ilk doğduğu çağ ve coğrafyada temelleri atılan fıkhî hükümler, daha sonra İslam âlimleri tarafından geliştirilerek yöntem/metodoloji haline getirilmiştir. Zira fıkhî hükümlerin bir yöntem/metodoloji çerçevesinde üretilmesi fıkhî açıdan istikrarlı bir yapının tesisinde önemli rol oynayacağı düşünülmüştür. Zaman içinde bu yöntemler bölgesel şartların da zorlamasıyla çoğalmıştır. Mâlum olduğu üzere usul ilminde mütekellim, fukaha ve memzuc olmak üzere üç farklı yöntem bulunmaktadır. Dolayısıyla tarihi süreç içinde fıkhî hüküm üretilirken kullanılan tek bir yöntemden bahsetmemiz mümkün değildir. Yöntem farklılığı doğal olarak fıkhî görüş farklılığını da beraberinde getirmiştir. Belli bir yöntem çerçevesinde farklı fıkhî görüşlerin sebepleri usul kitaplarında dağınık bir şekilde anlatılmaktadır. Her ne kadar son zamanlarda mukayeseli İslam hukuku alanında yazılan eserler, fıkhî görüş ayrılıklarına temas etseler de kazuistik/meseleci bir yazım tekniği kullandıkları için farklı fıkhî görüş sebeplerini bir arada bulmak mümkün olmamaktadır. Bu makalede mukayeseli hukuk ilmini de yakından ilgilendiren fıkhî görüş farklılıklarının sebeplerinin bir arada anlatılması amaçlanmaktadır. Ayrıca amaca hizmet eder düşüncesiyle spesifik bir örnek olarak zekât üzerinden konu zenginleştirilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Fıkıh, Zekât, İctihad, Yöntem, Hüküm