Klasik Literatürdeki İllet Tanımı ve Kapsamı Üzerine Bazı Mülahazalar

Authors : Muhittin Düzenli

Pages : 97-121

View : 19 | Download : 6

Publication Date : 2009-06-01

Article Type : Research

Abstract :İllet kavramı sahîh hadisin tanımında zikredilen ve rivâyetin sıhhatini etkileyen önemli kavramlar arasında sayılmaktadır. İllet terimi sahip olduğu bu önemine binaen henüz ikinci asrın sonlarında sistemleşmeye başlamış oldukça erken sayılabilecek bir dönemde hicrî ikinci asrın sonlarında müstakil eserler meyda-na getirilmiştir. Terim olarak klasik literatürde, "sağlam bir haberin sıhhatine zarar verebilecek gizli bir sebep” şeklinde tanımlanan illet kavramının, ilgili literatür göz önüne alındığında, rivayetlerin sıhhatini etkileyebilecek her türlü kusur anlamına geldiği söylenebilir. Sonuç olarak, klasik kaynaklarda yapılan illet tanımlarının içerik ve kapsam yönünden tam anlamıyla ilel literatürü ile örtüşmediği noktasından hareketle illet kavramının ve muallel hadisin "İster isnad ister metinle ilişkili olsun rivâye-tin sıhhatine zarar verebilecek her türlü kusur illet, bu kusurlarla rivâyet edilen haberler de muallel olarak isimlendirilir” şeklinde tanımlanmasının daha tutarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : İllet, Rivâyet, Rivâyetlerdeki Kusurlar