VASİLİY ANDREYEV - MARİYA DMİTRİYEVA - HALİL AÇIKGÖZ’ÜN YAYIMLANMAMIŞ "TÜRKÇE-ÇUVAŞÇA SÖZLÜK"Ü

Authors : Bülent Bayram

Pages : 13-27

Doi:10.32321/cutad.733407

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-25

Article Type : Research

Abstract :   Birçok araştırmacının, hayatta iken üzerinde çalıştığı eserlerinin bir bölümünü tamamladığı, bir bölümünü ise tamamlayamadan vefat ettiği yıllar sonra arşivlerinde yapılan çalışmalarla tespit edilebilmektedir. Bu çalışmaların bir kısmı aradan çok uzun bir süre geçtikten sonra tespit edilebilmekte ve yayımlanmaktadır. Bazı eserler ise çeşitli sebeplerle yayımlanma şansına sahip olamamaktadır. Türk şive ve lehçeleri üzerine 1990’lı yıllardan itibaren çok sayıda sözlük çalışması yapılmıştır. Her şive ve lehçenin kapsamlı sözlüklerinin artması elbette özellikle Türkiye’deki çalışmaların nitelik ve niceliğini doğrudan etkilemektedir. Türkiye’de Çuvaşlar üzerine yapılan çalışmalarda da sözlük konusunda benzer sorunlar yaşanmıştır. Çuvaş Türkçesi-Türkiye Türkçesi sözlükler bulunmasına rağmen Türkiye Türkçesinden Çuvaş Türkçesine bir sözlük yayını yapılmamıştır. Makalede ele alınan sözlük de el yazısı nüshasının ön sözünde belirtildiği üzere 15 Ağustos 1994 tarihinde tamamlanmıştır. Eserin tamamlanış tarihi dikkate alındığında o dönem için hazırlanmış ilk ve kapsamlı sözlüklerden biri olarak değerlendirilebilir.   Ancak çeşitli sebeplerle bu kapsamlı sözlük Türkiye’de ve Çuvaşistan’da yayımlanamamıştır. Makalede, el yazısı tam nüshası elimizde bulunan bu sözlük çeşitli yönleriyle ele alınacak ve bilim dünyasının dikkatlerine sunulacaktır.
Keywords : Çuvaş Türkçesi, Çuvaşça Sözlükler, Türkçe-Çuvaşça Sözlük