HUKUKÇU YAZARLARIN ROMANLARINDA İNSAN HAKLARI VE DEMOKRASİ

Authors : Nurullah Ulutaş

Pages : 247-262

Doi:10.14520/adyusbd.318

View : 37 | Download : 16

Publication Date : 2012-06-01

Article Type : Other

Abstract :Aydınlanma felsefesinin öne çıkardığı; "Özgürlük”, "İlerleme” ve "İnsanın özü gereği bir değer taşıdığı” ilkeleri ışığında hazırlanan anayasalarda "İnsan Hakları” ve "Demokrasi” en fazla önemsenen kavramlardır. "İnsan” kelimesinin soyut bireyden, somut kişiye uzanan anlamsal değişimiyle birlikte, insan haklarına saygı; başta "yaşam hakkı” ve "fikir özgürlüğü” olmak üzere, anayasalarla hukuksal güvence altına alınmalıdır. Modern siyasal sistemlerin "Çoğulculuk” ve "İnsan Haklarına Saygı” anahtar kelimeleri ekseninde varlıklarını sürdürdüğü günümüz dünyasında, Sosyal Hukuk Devleti anlayışının demokrasi özlemi çeken coğrafyalarda bile yayıldığı gerçeğini yadsıyamayız. Bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin kanunlarla güvence altına alındığı, vatandaşına karşı peşin yargılardan uzak, özgürlük ve hoşgörü anlayışına dayalı devlet sistemleri, modern insanın benimsediği bir devlet sistemidir. Magna Carta’dan, Habeas Corpus Act’a; oradan çağdaş anayasalara varıncaya kadar insanlık özgürleşme, baskı ve sömürüden kurtulmak için anayasal evrimler peşindedir. Edebiyat ve hukuk arasındaki ilişkiyi ortaya koymanın yolu, toplumsal yaşamda hukukun gerekliliğini temellendirmekten geçer. Sosyal bir varlık olan insanın toplumsal yaşamını düzenlemesi hukuk kurallarını ortaya çıkarmıştır. İnsan, toplum denilen bir sosyal çevre içerisinde doğar, yaşar ve ölür. Tek tek insanlar geçicidir; fakat toplumlar süreklidir. Toplumun en küçük birimi ve temeli aile olsa da Devlet, sosyal ve siyasal anlamda toplumu temsil eden en üstün güçtür. Irk, din, bölge ve siyasal niteliklere bağlı olarak farklı yönetim anlayışlarını uygulasa da toplumsal ilişkileri düzenlemede devlet ortak bir hukuk belirlemek zorundadır. Sosyal anlamda din, ahlâk, ekonomi ve görgü kuralları işte bu yasal düzene göre uygulanır. Romanın toplumsal olguları ele aldığı gerçeğinden hareketle; edebiyat ve hukuk arasında bir ilgi vardır. Hukuk metinlerinin edebî yönünün olup olmadığı tartışıladursun, bu bildiride hukukçu yazarların romanlarında insan hakları ve demokrasi kavramlarına yaklaşımları ele alınacaktır.
Keywords : İnsan hakları, demokrasi, hukuk, anayasa, Türk romanı