Ölçülülük ve Aşkınlık Erdemi: Affetme, Alçakgönüllülük ve Dindarlık İlişkisi

Authors : Sezai Korkmaz

Pages : 240-252

Doi:10.30627/cuilah.719673

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-29

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı şemsiye erdemler olan ölçülülük ile aşkınlığın içine giren bir kısım alt erdemler arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada pozitif psikolojinin teorik zemini esas alınmıştır. Pozitif psikolojinin erdemler sınıflamasına göre affetme ve alçakgönüllülük alt erdemi ölçülülük erdemine dâhil olurken dindarlık alt erdemi ise aşkınlık erdemine girmektedir. Pozitif psikolojinin erdemler sınıflamasında altı temel erdemin birbiriyle ilişkili olduğu görülmektedir. Bu erdemler arasındaki ilişkilerin test edilmesi ve uygulama alanına dökülmesi çalışmanın önemini artırmaktadır. Çalışmada değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla şu ölçekler kullanılmıştır; Heartland Affetme Ölçeği, Thompson ve diğerleri tarafından geliştirilmiş, Bugay ve Demir tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. Alçakgönüllülük Ölçeği, Elliott tarafından doktora çalışmasında geliştirilip, Sarıçam ve diğerleri tarafından Türk kültürüne uyarlanmıştır. Dindarlık Ölçeği ise Ayten tarafından geliştirilmiştir. Ayrıca araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu ve katılımcıları aydınlatıcı ve bilgilendirici onam formu da çalışmada kullanılmıştır. Araştırma modeli olarak dokümantasyon ve tarama yöntemi benimsenmiştir. Çalışmada ikiden fazla değişken olduğundan tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli esas alınmıştır. Araştırmaya 174 kişi katılmış olup, ölçeklerin toplam madde sayısı 44 olduğundan normallik ve örneklem seçimi şartlarını sağlamıştır. Araştırmaya katılanların cinsiyete göre dağılımına bakıldığında 54’ü (%31) erkek, 120’si (%69) kadındır. Örneklemin katılımcıları 17 ile 87 yaş aralığında ve çalışmanın yaş ortalaması ise 32,34’tür. Analizler IBM SPSS paket programı ve yapısal eşitlik modeli temelli Amos programıyla yapılmıştır. Analizde betimsel istatistik, t-test, faktör analizi, güvenirlik analizi, Pearson korelasyonu ve regresyon ağırlıkları kullanılmıştır. Araştırmanın t-test sonuçlarına göre affetme, alçakgönüllülük ve dini davranış boyutunda cinsiyet grupları arasında anlamlı düzeyde farklılaşma olmadığı görülmüştür. Dindarlık ve dini ibadet boyutunda ise cinsiyet gruplarına göre erkekler ile kadınlar arasında istatistiki olarak anlamlı düzeyde bir farklılaşma söz konusudur. Bu durumu göre kadınlar erkeklere göre dindarlık ve dini ibadet boyutunda daha yüksek puanlar almıştır. Korelayon ilişkilerine bakıldığında ise affetme ile alçakgönüllülük, dindarlık, dini davranış boyutu ve dini ibadet boyutu arasında istatistiki olarak anlamlı düzeyde ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Alçakgönüllülük değişkeni ile dindarlık, dini davranış boyutu ve dini ibadet boyutu arasında ise anlamlı düzeyde ve pozitif yönde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Regresyon ilişkileri bulgularına göre ise dindarlık, dini davranış ve dini ibadet boyutu, affetme değişkenini yordamamıştır. Dindarlık, dini davranış boyutu ve dini ibadet boyutunun alçakgönüllülük davranışını anlamlı düzeyde açıkladığı saptanmıştır. Son olarak çalışmanın bulgularına göre dindarlık değişkeni, affetme ile alçakgönüllülük değişkenleri arasındaki ilişki de aracı değişken görevi görmemektedir.
Keywords : Affetme, Alçakgönüllülük, Dindarlık, Erdemler