ŞEHİT AİLELERİNDE, GAZİLERDE VE GAZİ AİLELERİNDE SABIR VE DİNÎ BAŞA ÇIKMA İLİŞKİSİ

Authors : Nesibe Esen Ateş, Hasan Kayiklik

Pages : 225-236

Doi:10.30627/cuilah.540347

View : 24 | Download : 7

Publication Date : 2019-06-26

Article Type : Research

Abstract :Sabır, bir sıkıntı karşısında ilk anda gösterilen tahammülün gelişip uzun süreli hale gelmesi ile ortaya çıkmaktadır. Sabır dirayet, metanet, sükûnet, sağduyu ve çözüm arayışından oluşmaktadır. Günümüz anlayışında sabır dayanıklılıktan öteye geçmeyen bir görüntü çizmektedir. Ancak temelde o bir aksiyona dayanmaktadır. Kişinin yaşadığı sorunu aşması için bir takım çözüm yolları denemesi sabrın en çok gözden kaçan noktalarından birisidir. Bireyin kendisini zorlayan durumlardan kurtulabilmesini temel almaktadır. Bunun için aslında her ne kadar bugün pasif bir süreç gibi algılansa da sabır aktif bir süreçtir. Bu kişinin kendini tanımasını, potansiyellerini ve yeteneklerini kullanmasını sağlamaktadır. Böylelikle sabır kişiyi geliştirici bir hal almaktadır. İslam yaşanan zorluklar karşısında sabrı tavsiye etmektedir. Kur’an’da sıklıkla inanan bireye sakin, teslim olmuş bir kalp ile ve içten gelerek Tanrı’dan yardım istenmesi öğütlenmektedir. Kur’an bazı örnek durumlar üzerinden giderek kişilere sabretmeyi öğütlemektedir. Bu örnekler ile kişilerin yaşadıkları sorunlar karşısında nasıl bir tutum sergilemeleri gerektiği onlara anlatılmaktadır. Ayrıca Kur’an sabrın sıklıkla tavsiye edilen bir değer olması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda inanan birey sıkıntı içindeki diğer kişiye sabretmesini öğütlemeli ve ona yardım etmeye çalışmalıdır. İslam’da sabır, yaşanılan sıkıntı karşısında çaresiz hisseden kişi için bir anlam kaynağı olarak işlev görmektedir. Yaşanan zorluğun kaynağının Allah olduğunu bilmek, o zorlukla yüzleşmeyi ve onu kabullenmeyi kolaylaştırmaktadır. Zira zorluğun kaynağı olan Allah kolaylığı da verecek olandır. Bu çalışmada sabrın yakın kaybı, ölüme yaklaşma tecrübesi, organ kaybı ve travma yaşamış kişilerin yaşamış oldukları zorluklarla başa çıkma esnasında nasıl bir rol oynadığı üzerinde durulmuştur. Uygulama grubu Adana il merkezinde ikamet eden şehit aileleri, gaziler ve gazi ailelerinden seçilmiştir. Görüşmecilerin büyük çoğunluğunda sabır, kaynağını dinden almaktadır ve başa çıkmaya olumlu yansımaktadır. Buna göre şehit ailelerinde metanet ve dirayet yönü ortaya çıkarken, gazilerde yaşama uyum sağlamayı kolaylaştıran ve uyumu güçlendiren bir işlev göstermiştir. Gazi yakınlarında ise sabır, kendilerinden daha kötü olan kişilerin duruma bakıp teselli bulma şeklinde ortaya çıkmıştır. Yaşanılanın sabır mı tahammül mü olduğu da sorgulanmış ve yine tüm gruplarda çoğunlukla sabır davranışı ile karşılaşılmıştır. Sabır ölüm ve organ kaybı gibi telafisi mümkün olmayan durumlarda olayı kabullenme açısından önemli rol oynamaktadır. Ayrıca aile içi ilişkilerin ve aile birliğinin devam etmesi konusunda da sabır kavramı oldukça fazla atıf almıştır.  Anahtar Kelimeler : Sabır, Tahammül, Dinî Başa Çıkma, Şehit, Gazi.
Keywords : Sabır, Tahammül, Dinî Başa Çıkma, Şehit