Nesâî’nin (ö. 303/915) Şiîlikle İthamı

Authors : Veli Aba

Pages : 167-191

Doi:10.30627/cuilah.440628

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research

Abstract :Hadisler, raviler ve telif edilen eserler çeşitli açılardan belli kriterlere tabii tutularak uzmanlarınca incelenirler. Bu inceleme neticesinde ortaya çıkan sonuca göre belli bir hüküm verilir. Dolayısıyla tarihi süreçte bir ravi hakkında değişik görüşler ileri sürülmüş olabilir. Bu görüşlerin gerçek olup olmadıkları ise kimi zaman tam olarak ortaya çıkarılamaz ve bir ravi hak etmediği bir suçlama ile karşı karşıya kalabilir. Cerh-ta’dîl kriterleri bağlamında bazan bir ravinin eleştirilmesiyle ilgili farklı maddelerin ileri sürülmüş olduğu görülür. Bunlardan biri de ravinin Şiîlikle suçlanmasıdır. Hadis bilim dalına başta Sünen olmak üzere birçok kıymetli eser kazandıran Nesâî de Şiîlik suçlamasına maruz kalmış muhaddislerden biridir. Kaynaklarda Nesâî hakkında ileri sürülen bu tür ithamlar yer almış olsa da bunlar sağlam delillere dayanmamaktadır. Fakat yine de söz konusu ithamlar kendisini tartışma konusu yapmış, ilerleyen zaman diliminde bu tür ithamlar onun gündeme gelmesine neden olmuştur. Tabiatıyla hadiste otorite olan Nesâî’nin tenkit sebebi olan bir vasıfla anılması dikkatleri üzerine çekmiştir. Bu çalışmada söz konusu iddiaların dayandırıldığı bilgilerin sıhhati ve ileri sürülen delillerin geçerliliği incelenmiş böylece Nesâî’nin Şiîlikle ithamının ne derece doğru olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. İleri sürülen bilgi ve deliller bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde aslında Nesâî’nin takip ettiği metotla iki grup arasında devam eden mücadelelere karşı bilinçli bir denge politikası ortaya koymaya çalıştığı anlaşılmaktadır.
Keywords : Nesâî, Şiîlik ithamı (teşeyyu), Cerh, Sünnî, Râfîzî, Hz. Ali, Muâviye