Ekolojik Krizin Kaynağını İnsan Olarak Gören İndirgemeci Anlayışın Eleştirisi

Authors : Süleyman Dönmez, Mehmet Ali Çelik

Pages : 39-51

View : 25 | Download : 10

Publication Date : 2016-12-30

Article Type : Research

Abstract :Yerküreyi yok oluşun eşiğine sürükleyen ekolojik krizin kaynağına dair birçok teorisyen fikir beyan etmiştir. Kimi çevreler mevcut kapitalist sistemi, kimi çevreler ise sanayi devrimi ve nüfus artışını çevresel denge bozulumunun kaynağı olarak görmektedir. Çevre krizini artan nüfusa bağlayan kuramcılardan olan İngiliz Ekonomist Thomas Malthus, çevre etiği konusunda önemli değerlendirmelerde bulunmuştur. Malthus, An Essay on the Principle of Population as It Affects the Future Improvement of Society in 1798 adlı kitabında çevre problemlerinin kaynağını artan insan nüfusuna bağlamaktadır. Malthus’a göre, sanayi devrimi ile birlikte Avrupa’da artan refah seviyesi nüfus patlamasına neden olmuştur ve buna bağlı olarak doğa, ağır bir antropolojik baskıya maruz kalmıştır. Malthus’un nüfus artışını ekolojik buhranın kaynağı olarak tayin eden görüşleri, günümüzde eleştirilmektedir. Çünkü dünya nüfusu 1980’lere kadar hızla artarken, günümüzde artık nüfus artış hızı azalma eğilimi içerisindedir. Azalan insan nüfus artış hızına bağlı olarak 1980’lerden sonra çevre problemlerinin de çözülme eğilimi içerisinde olması gerekmektedir. Fakat şu an ki durum, tam tersidir. Günümüzde çevre problemleri, büyüyerek içinden çıkılamaz bir hal almaya devam etmektedir. Bu çalışmada, çevre sorunlarının çözümü konusunda Malthusçu yaklaşım eleştirilirken, sorunu daha ayrıntılı ve geniş yelpazede değerlendiren bütüncül bakışın önemi üzerinde durulmuştur. Zira, olgu ve olayları bütüncül bakış açısı ile ele almak felsefi tutumun gereğidir. Bu çalışmada, ekolojik kriz meselesi felsefi bir bağlamda ele alınmış, sonuç olarak sorunun Malthusçu anlayış ile çözülemeyeceğinin altı çizilmiştir .
Keywords : Çevre etiği, ekolojik kriz, holistik bakış, Thomas Malthus