Çanakkale Yöresinde Oluşmuş İki Toprak Profilinin Genesisi ve Bazı Özellikleri

Authors : Aykut Yüksel, Uğur Tunç, Hüseyin Ekinci

Pages : 194-205

Doi:10.33202/comuagri.1277543

View : 47 | Download : 52

Publication Date : 2023-07-19

Article Type : Research Article

Abstract :Çanakkale’nin Ezine (Kuşçayırı Köyü) ve Bayramiç (Saraycık Köyü) İlçelerinde yürütülen bu çalışmada, yörede yaygın olarak bulunan granitik (P1) ve andezitik (P2) kayaçlar üzerinde oluşmuş iki toprak profilinin fiziko-kimyasal ve bazı minerolojik özellikleri incelenmiştir. Arazide morfolojik tanımlamaları yapılan her iki profilden horizon esasına göre 9 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde fiziksel ve kimyasal analizler ve bazı mineralojik (X Ray Difraksiyon-XRD ve major oksit) analizleri yapılmış ve kimyasal ayrışma indeksi –CIA, plajioklas alterasyon indeksi – PIA ve SİO2/Al2O3 gibi bazı ayrışma oranları hesaplanmıştır. Profil 1, 2 nolu profile göre % 6-12 eğimli arazide granitler üzerinde oluşmuş A-C horizon dizilimine sahip sığ bir profildir. Profil 2 ise %1-3 eğimli bir arazide andezitik kayaçlar üzerinde oluşmuş O-A-Bw-C horizonlarını içermektedir. Profil 1 kumlu tın, profil 2 ise genellikle kumlu kil tın bünye sınıfındadır. Profil 1de toprak reaksiyonu pH 5.96-6.43 arasında, profil 2 de ise pH 6.09-6,22 arasında hafif asidik-karakterdedir. Katyon değişim kapasitesi (KDK) profil 1 de 8-18 cmolkg-1 arasında, profil 2 de 12-22cmolkg-1 arasında belirlenmiştir. Profil 1 de CIA indeksi 60 ve P2 de 56 olarak bulunmuş ve her iki profil de çok az ayrışmış sınıfında yer almıştır. PIA ayrışma indeksleri P1 de 50, P2 de 58 olarak bulunmuş ve iki profilde de ayrışmanın yeni başladığı saptanmıştır. Profil 1 de kuvars, anortit ve ortoklas, P2 nin yüzey horizonlarında anortit ve andesin fazla miktarda belirlenirken Bw horizonunda en fazla albit ve sanidin saptanmıştır. Çalışma sonuçları, profil 2’nin kambik horizon içermesi nedeniyle profil 1’e göre daha yaşlı olduğunu göstermiştir. Toprak profilleri toprak taksonomisine göre sırasıyla Typic Xerorthens ve Humic Lithic Haploxerepts, WRB (Dünya Referans Sistemi) sınıflamasına göre ise Leptosols (Arenic) ve Epileptic Cambisols (Humic) olarak sınıflandırılmıştır.
Keywords : Toprak Profili, Toprak Genesisi, Çanakkale