Speaking the Enemy’s Language: Representations of Multilingualism and Translation in Crimean

Authors : Aysun Kiran

Pages : 110-125

Doi:10.37599/ceviri.674790

View : 25 | Download : 6

Publication Date : 2020-07-24

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede Sadık Turan isimli bir Kırım Türkü’nün İkinci Dünya Savaşı sırasında savaş esiri olarak rehin alınmasının hikâyesini anlatan Kırımlı (2014) filmindeki çok dillilik ve çeviri temsilleri incelenmektedir. Cengiz Dağcı’nın 1956 tarihli Korkunç Yıllar adlı hatırat romanından uyarlanan film, Türkçe, Almanca, Rusça ve Lehçe dillerinin kullanıldığı çok dilli bir anlatım sunmaktadır. Çalışmanın amacı, çok dilli etkileşimin ve dilsel arabuluculuğun bu savaş ve çatışma öyküsünü beyazperdeye aktarmadaki rolünü belirlemektir. Chris Wahl’un (2005) çok dilli filmleri çok dilliliğin karakter veya hikâye gelişimi üzerindeki rolüne dayanarak tanımlaması ve sınıflandırması filmdeki çok dillilik işlevleri tartışılırken bir referans noktası olacaktır. Bunu yaparken, her dilin hikâyede nasıl temsil edildiği ve, uygulanabilen durumlarda, dil temsilinin belli bir dili konuşan bir karakterin betimlenişini ne şekilde tamamladığı film analiziyle araştırılacaktır. Makalenin ikinci bölümünde, çevirinin, ve özellikle de, "anlatıdaki bir karakterin kılıcı rolü aracılığıyla öykü dünyasının içinde gerçekleşen her türlü (sözlü) çeviri eylemi” (O’Sullivan, 2011, s. 80) olan anlatı-içi çevirisinin işlevlerini belirlemeye odaklanılmaktadır. Bu sayede, çok dilli olmak ve/ya bir çevirmen rolü oynamak ile belli bir durumda avantajlı bir pozisyonda olmak arasında örtük bir bağlantı olup olmadığı da belirlenebilecektir. Böylece, makalede, filmde bu çatışmanın dilsel düzlemde kendini nasıl ifade ettiği, bir karakterin çatışma alanında düşmanıyla olan ilişkisinin yanı sıra, kullandığı dil ile kurduğu ilişkinin yansıtılması üzerinden gösterilecektir.
Keywords : çok dillilik, anlatı-içi çeviri, çok dilli film, Türk sineması