Ön Sözleri Tanıklığında Bir Çevirmenin Serüveni: Çeviri Tarihimizde Nurettin Sevin

Authors : Burcu Kanidinç

Pages : 74-97

Doi:10.37599/ceviri.674149

View : 21 | Download : 6

Publication Date : 2020-07-24

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, çevirmen Nurettin (Nureddin) Sevin’in çevirilerine yazdığı ön sözler tanıklığında çeviri politikasına dair izlenimlerde bulunmak amaçlanmaktadır. Çalışmanın inceleme nesneleri, Cumhuriyet döneminin planlı çeviri hareketini başlatan Tercüme Bürosunun çevirmenlerinden Nurettin Sevin’in çevirilerine yazdığı ön sözlerdir. Bunun sebebi, çeviribilim alanında daha önce Nurettin Sevin’in çevirilerine yazdığı ön sözler üzerine ayrı bir çalışmanın yapılmamış olması ve Sevin’in çeviri eserlerine yazdığı ön söz metinlerinin çeviribilim bağlamında değerli bilgiler içermesidir. İnceleme sırasında "eser/yazar/dil seçimini etkileyen faktörler”, benimsenen çeviri stratejileri ve çevirilerde çevirmenin rolü üzerinde durulmuştur. Dönemin, çevirmenin politikasına ve çeviriye ilişkin bilgileri ihtiva ettiği için ön sözlerin dışında son sözler, notlar, yayınevlerine ait çeviri ve telif eserlerin listeleri, yayınevlerinin yayımlamış olduğu ve yayımlayacağı eserlerin reklamını yapan kısa tanıtım yazıları da çalışmanın kapsamında yer almaktadır. Çalışmanın kavramsal çerçevesi olarak Gideon Toury’nin "süreç öncesi çeviri normları” esas alınmıştır. Toury’nin "erek odaklı” betimleyici bir yaklaşımla temellendirdiği ismi geçen normlar, iki başlık altında incelenmektedir: "çeviri politikası” ve "çevirinin doğrudanlığı”. Çalışmada, ön sözlerin ışığında, adı geçen çevirmenin eser/yazar seçimini etkileyen faktörler ve çeviri yapmak üzere tercih edilen çevirinin kaynak dilden doğrudan çeviri mi yoksa ara dil çevirisi mi olduğu konusu, "süreç öncesi çeviri normları” kapsamında incelenmiştir. Söz konusu ön sözlerin yanında son sözlerin, notların, yayınevlerine ait çeviri ve telif eserlerin listelerinin, yayınevlerinin yayımlamış olduğu ve yayımlayacağı eserlerin reklamını yapan kısa tanıtım yazılarının da dönemlerinin ve çevirmeninin çeviri ve kültür manzarasına kısmi olarak da olsa ışık tutabileceği öngörülmektedir.
Keywords : Nurettin (Nureddin) Sevin, Hilmi Kitabevi, Tercüme Bürosu, ön söz, süreç öncesi çeviri normları