Herakleia Pontike’de (Karadeniz Ereğli) Tespit Edilen Erken ve Orta Bizans Dönemi Levha Örnekleri

Authors : Ali Kipramaz

Pages : 124-145

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2020-08-02

Article Type : Research

Abstract :Herakleia Pontike Antik Kenti, bugün Zonguldak ili, Karadeniz Ereğli ilçe sınırlarında yer alan bir liman yerleşimidir. Konumuzu oluşturan levhalar ise Karadeniz Ereğli Müzesi ve Cehennemağzı Mağaralı olarak bilinen mevkide, Mağara Kilisesi’nde yer almaktadır. Levhaların kullanım alanlarını ve işlevlerini tam olarak anlayabilmek için ilk bulunduğu yerleri bilmek gerekmektedir. Yapılan araştırmalar sonucu levhaların daha çok dini yapılarda kullanıldığı düşünülmektedir. Genellikle kiliselerde templon, ambon, solea, atlar, kiborium, kathedra gibi kuruluşların yanı sıra, nef ayrımları, giriş bölümleri, balkon, ya da galerilerde sütun ve paye aralarına konumlandırılmaktadır. Kullanıldıkları alanlara göre tek veya iki yüzü işlenen levhalarda genel olarak bitkisel, geometrik ve figürlü süslemeler yer alır. Dini yapıların yanında Bizans mimarisinde sivil yapılarda kullanılan örneklere de rastlanılmaktadır. Tespit ettiğimiz levhalar mermer ve kireç taşı malzemeden üretilmişlerdir. Parçalarda, Bithynia ve Paphlagonia Bölge örnekleri ile benzer olarak kabartma, kazıma ve oyma teknikleri görülmektedir. Bu çalışmada Herakleia Pontike levha örnekleri, paralelleri ile ele alınıp değerlendirilmiştir.
Keywords : Karadeniz Ereğli, Karadeniz, Bizans Sanatı, Mimari Plastrik, Levha