Yunan Adalarındaki Eski Türk Varlığının Edebî İzleri III: İstanköy (Kos)

Authors : Mehmet Turgut Berbercan

Pages : 31-45

View : 22 | Download : 7

Publication Date : 2018-04-30

Article Type : Research

Abstract :Türklerin 1523’te fethettikleri İstanköy (Kos), Ege’nin On İki Ada bölgesinde bugün Rodos ile birlikte Türk varlığının hem nüfus hem de kültürel izler açısından devam ettiği önemli bir adadır. 1912’de İtalyan egemenliğine geçen İstanköy; 1947’de Yunanistan’ın idaresine bırakılmış ancak adadaki Türk varlığı, geçen yıllar zarfında yapılan zorunlu göçler ve asimilasyon politikaları yoluyla azalsa da kendini korumayı başarabilmiştir. Adadaki Türk mimarî eserleri ve bu eserlere ait kitâbeler, dünden bugüne ulaşarak eski Türk kültür mirasının en önemli tanıkları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, İstanköy bir ada olarak her ne kadar çok yakınında bulunan Anadolu’dan ve Türkiye Türklerinden hudutla ayrılmış ve Yunanistan idaresine bırakılmış olsa da adanın Türkleri tarafından konuşulmaya devam eden, unutulmayan Türkçe de bilhassa ilgi çeken önemli bir kültür mirasıdır. İstanköy Türklerinin Türkçesi bugüne kadar dikkatlerden kaçmış ve literatürde yer alacak detaylı bir incelemeye tâbi tutulmamıştır. Türkiye Türkçesinin Güneybatı Ege sahil kesimlerinde konuşulan ağız özelliklerine yakın fakat ayrı bir ağız olarak bulunan İstanköy Türkçesi, adanın çeşitli yönleriyle birlikte dil özellikleri açısından bu çalışmada incelenmiştir. Çalışma, politik sebeplerle önce İtalyan sonra da Yunan iradesi ve idaresine bırakılmış, sorunlarıyla ilgilenilmemiş veya unutulmuş Türklerin yurdu olan İstanköy’deki Türk ağzının kendine has özelliklerinin belirlenmesi, filolojik açıdan incelenmesi ve böylece tanıtılması amacını taşımaktadır. 
Keywords : İstanköy, Kos, Türkler, Türkçe