BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA AVRUPA DEVLETLERİNİN RUS İÇ SAVAŞI’NA VE RUS MÜLTECİLERİNE BAKIŞI

Authors : Kezban Acar Kaplan

Pages : 175-204

View : 18 | Download : 17

Publication Date : 2022-10-25

Article Type : Research

Abstract :Bilindiği üzere, 1917’deki Bolşevik Devriminden sonra Rusya’da iktidara gelen Bolşeviklerle, onları devirmek isteyen muhalifleri arasında bir savaş patlak vermiştir. 1918- 1922 yılları arasında devam eden bu savaşa, İngiltere, Fransa başta olmak üzere birçok Avrupa devleti, Bolşeviklerin karşısında dâhil olmuşlardır. Bir yandan Rusya’nın değişik bölgelerini işgal ederken, bir yandan da içerde Bolşeviklere karşı savaşan ve çoğunluğu Çarlık Ordusu subay ve askerlerinden müteşekkil, aynı zamanda Rus toplumunun üst kademelerinden birçok sivili de içeren ve tarihte Gönüllü Ordusu, Beyaz Ordu olarak da anılan muhaliflere maddi ve manevi destekte bulunmuşlardır. Bununla, kendi rejimlerine tehdit olarak gördükleri Bolşeviklerin iktidarını devirmeyi ve Çarlık rejimini yeniden tesis etmeyi amaçlamışlardır. Bu ortak amaca rağmen Rus İç Savaşı’nda muhaliflere veya Bolşevik karşıtlarına destek veren devletlerin hem Sovyet Rusya’ya hem de Rus mültecilere yönelik politikası, birçok etkene bağlı biçimde değişkenlik göstermiştir. Türkiye’de Beyaz Rus mültecilerini ele alan ve onlarla ilintili olarak Rus İç Savaşı hakkında birtakım bilgiler sunan bazı çalışmalar mevcuttur. Ayrıca Milli Mücadele Döneminde Ankara-Moskova ilişkilerini veya Ankara Hükümeti ile İtilaf Devletleri’nin ilişkilerini inceleyen ve bu bağlamda bu ülkelerin Beyaz Rus mültecilerine bakışına değinen önemli çalışmalar bulunmaktadır. Ancak bu çalışmaların hemen hiç birisinde Almanya’nın, Balkan ülkelerinin politikalarına değinilmez. Beyaz Ruslarla, Bolşeviklerin Avrupalı devletlerin ilişkilerinde önemli bir rol oynayan Çek Lejyonu hakkında hiçbir bilgi sunulmaz. Makalenin ele aldığı konu, her bir ülke ayrı bir araştırma konusu olacak kadar geniştir. Ancak bu makalenin, her bir ülkeyi derinlemesine değerlendirmek gibi bir amacı yoktur. Rusça ve İngilizce bazı birincil ve ikincil kaynaklardan da istifa ederek, daha çok hem bu eksik kalan yönleri ele almayı hem de Avrupalı devletlerin Beyaz Rus Mültecilere yönelik politikalarını analitik bir biçimde sunmayı ve buna dair bazı çıkarımlar yapmayı amaçlamaktadır.
Keywords : Rusya, Rus İç Savaşı, Beyaz Ordu, Vrangel Mültecileri, Avrupalı Devletler