Musiki Nazariyecisi ve Efsanevi Kişilik Olarak Urumiyeli Safiyyüddin

Authors : Fazlı Arslan

Pages : 99-113

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2009-06-15

Article Type : Research

Abstract :XIII. yüzyılın meşhur mGsiki nazariyecisi UrGmiyeli Safiyy9ddin (ö. 1294)·, yazdığı Kitabu'I-Edvfk ve er-Risaletü'ş-Şerefiyye adlı iki kitapla on yedi perdeli ses sisteminin temelini atmış, eserleri, sonraki asırlarda, mGsiki bilginleri tarafından tercüme, şerh edilmiş ve eserlerinden büyük ölçüde istifade edilmiştir. MGsiki yazmalarında Safiyyüddin iki şahsiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı yazmalarda onun ortaya koyduğu ses sistemi esas·alınmış bazılarında ise Safıyyüddin, efsane bir mGsiki adamı olarak anlatılmıştır.. İkinci kısım eserlerde Safiyyüddiiı'in, mOsikinin matematiği ve ses sistemi hakkında yazdıklarından zi-jade makam ve usullerin tarlf.lerine, mOsiki-astroloji ilişkisine, makamların icra vakitlerine, musi'kinin insan· renk ve ırkiarına göre etkileri gibi konulara yer verilmiştir. Dolayısıyla Safiyyüddin, bir nazariyeci olarak değil de bu eserlerde efsanevi bir kişilik olarak yer · almıştır. Çünkü Safıyyüddin'in yazdığı iki kitapta, bu ikinci özelliğine ilişkin bir işaret bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Safiyyüddin'in, eserlerinde ortaya koyduğu sistemi şerh eden ve onu efsanevi bir kişilik olarak gösteren yazmalar esas alınarak Safiyyüddin'in bu iki yönü incelenmektedir. 
Keywords : Safiyyüddin, mGsiki nazariyatı, Kitabu'I-Edvar, Şerefiyye, efsane.