- Adalet Dergisi
- Issue: 68
- İSLAM HUKUKUNDA MÜLKİYETİ KISITLAYAN BİR SEBEP OLARAK KOMŞULUK HAKKI (HAKKU’L-CİVAR)
İSLAM HUKUKUNDA MÜLKİYETİ KISITLAYAN BİR SEBEP OLARAK KOMŞULUK HAKKI (HAKKU’L-CİVAR)
Authors : Mustafa Ünal
Pages : 339-363
View : 34 | Download : 13
Publication Date : 2022-06-21
Article Type : Research
Abstract :İslâm hukuku, kişilerin özel mülkiyet haklarını tanımıştır. Ancak mülkiyet hakkı sınırsız bir hak olarak görülmemiştir. Başka birisinin hakkını ihlal ettiği takdirde bu hakkın sınırlandırılacağı kabul edilmiştir. Mülkiyet hakkının farklı kısıtlanma neden-leri bulunmaktadır. Bunlar kanundan kay-naklanabileceği gibi özel hukuk işlemlerin-den de kaynaklanabilir. Mülkiyet hakkını sınırlandıran nedenlerden biri de irtifak haklarıdır. İrtifak hakları hem kanundan kaynaklanabilmekte hem de özel hukuk ilişkileri ile tesis edilebilmektedir. Konumu-zu teşkil eden komşuluk hakkı ise kanun-dan kaynaklanan bir mülkiyet hakkını kısıt-layıcı nedendir. İslâm hukukçularının bir kısmı bu hakkı irtifak hakkı olarak nitelen-dirmişken, diğer bir kısmı mülkiyeti kısıtla-yan bir neden olarak değerlendirmiştir. Mâlikin fiillerinin sınırlandırılması hususu, İslâm hukukçuları arasında tartışmalıdır. Bu fiillerin sınırlandırılamayacağını ifade edenler olmakla birlikte fahiş bir zarar do-ğurması durumunda sınırlandırılabileceğini ifade edenler de vardır. Bu görüşe göre malikin fiilinin fahiş bir zarar neden olması durumunda, mülkiyet hakkının kısıtlanma-sından söz edilecektir. Bir zararın fahiş nitelikte olup olmamasının değerlendirme-sini mahkeme yapacaktır. Komşuluk hakkı-nın bir mülkiyeti sınırlandırıcı neden olması da ancak fahiş zararın bulunması duru-munda söz konusu olacaktır.Keywords : Mülkiyet Hakkı, İrtifak Hakkı, Mülkiyetin Kısıtlanması, Komşuluk Hakkı, Fahiş Zarar.