MÜBHEMÂTÜ’L-KUR’ÂN ESERLERİNE DAİR BİR DEĞERLENDİRME - SÜHEYLÎ, GASSÂNÎ, İBN CEMÂA VE SÜYÛTÎ’NİN ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE-

Authors : Ömer Tiryaki, Ali Karataş

Pages : 82-109

View : 31 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research

Abstract :Kur’ân’daki insan, melek, cin ve peygamber gibi varlıklar yahut topluluk veya kabile isimleri açıkça zikredilmez. Bu tür müphem ifadelerin bilinmesi ayetlerin anlaşılmasında bazen önemli iken bazen de gerekli bir unsur değildir. Kur’an’ın müphemleri rivayetler yoluyla ve ayetlerin siyakına göre belirlenebilir. Bazı tefsirlerde gerek rivayetlerden gerekse ayetlerin bağlamından hareketle müphemleri tespit etmeye dair bilgiler yer almaktadır. Fakat bazı tefsirler de -ayetlerde açıkça belirtilmediği için- müphemlerin tespit edilmesine gerek olmadığı ifade edilmiştir. Bazı âlimler ise eserler yazarak bu konudaki bilgileri bir araya getirmeye önem vermişlerdir. Böylece Mübhemâtü’l-Kur’ân’a dair kıymetli kitaplar yazılmıştır. Bu makalemiz bu alanda yazılan Ebu’l-Kâsım Abdurrahmân es-Süheylî’nin (508-581 ) et-Taʿrîf ve’l-iʿlâm fîmâ (bimâ) übhime mine’l-esmâʾ ve’l-aʿlâm fi’l-Ḳurʾân, İbn Asker el-Gassânî’nin (584-636) et-Tekmîl ve’l-itmâm li-Kitâbi’t-Taʿrîf ve’l-iʿlâm, Bedreddin İbn Cemâa’nın (639-733) Gurerü’t-Tibyân fî men lem yüsemme fi’l-Ḳurʾân’ı ve Celâlettin es-Süyûtî’nin (849-911) Müfhemâtü’l-Akrân fî Mübhemâti’l-Kur’ân adlı eserleri yöntemleri bakımından değerlendirmekte ve karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Bu kitapların her müellifinin kendine has yöntemi olmakla birlikte Gassânî’nin eserinde takip ettiği yöntem sebebiyle onun eseri, bir Mübhemâtü’l Kur’ân eserinden ziyade içerisinde müphem ifadeler bulunan âyetleri ihtiva eden bir tefsir kitabı mesabesindedir.
Keywords : Tefsir, Kur'ân, Mübhem, Süheylî, Gassânî, İbn Cemâa, Süyûtî