Zihinsel Engelli Öğrenci Velilerinin ve Öğretmenlerinin Sporun Etkilerine Yönelik Farkındalık ve Tutum Düzeylerinin İncelenmesi (Yozgat İl Örneği)*

Authors : Ayşenur Ayyilmaz, Ulviye Bilgin, Ilyas Okan, Fatma Filiz Çolakoğlu

Pages : 195-212

View : 103 | Download : 76

Publication Date : 2023-07-25

Article Type : Research Article

Abstract :Bu araştırma; 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Yozgat İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı özel eğitim okulları, özel eğitim sınıfları ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görev yapan öğretmen ve öğrenci velilerinin sporun etkilerine yönelik farkındalık ve tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya 130 öğretmen (82 kadın, 48 erkek) ve 321 veli (210 kadın, 111 erkek) toplamda 451 katılımcı gönüllü olarak katılmıştır. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada; "Zihinsel Engelli Bireylerde Sporun Etkilerine Yönelik Farkındalık Ölçeği (ZEBSEYFÖ)”, "Zihinsel Engelli Bireylerin Sportif Etkinliklerine Yönelik Tutum Ölçeği (ZEBSEYTÖ)” ve araştırmacılar tarafından oluşturulan "Kişisel Bilgi Formu” uygulanmıştır. Katılımcıların farkındalık ve tutum düzeyleri; cinsiyet, yaş, spor yapma durumu ve öğrenci tıbbi tanıları açısından değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22.0 ve AMOS 26 istatistik paket programları kullanılmıştır. Ölçme araçlarından elde edilen verilerin yapı geçerliğine kanıt sağlamak amacıyla "Doğrulayıcı Faktör Analizi” yapılmıştır. Ölçme araçlarının faktör yapısının doğrulanması sonucunda, araştırmada Bağımsız örneklem t testi ve ANOVA post Hoc Tukey testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; veli ve öğretmenlerin spora yönelik farkındalık ve tutum puanları arasında tüm değişkenler açısından anlamlı farklılıklar görülmüştür. Cinsiyete göre farkındalık ve tutum puanlarında; velilerin olumlu, olumsuz ve toplam tutum puanlarında anlamlı farklılıklar tespit edilirken, öğretmenlerde cinsiyete göre farklılık bulunamamıştır. Erkek velilerin olumlu ve toplam tutum puanları kadın velilere göre daha yüksek iken; olumsuz tutum puanlarının daha düşük olduğu görülmüştür. Sonuç olarak; öğretmenlerin velilere göre sporun etkilerine yönelik farkındalık ve tutum düzeylerinin daha yüksek, kadın velilerin toplam tutum ve olumlu tutum düzeylerinin erkeklerden daha düşük olduğu görülmüştür. Ayrıca velilerde yaş ilerledikçe farkındalık ve tutum düzeylerinin azaldığı tespit edilmiştir.
Keywords : Zihinsel Engelli, Farkındalık, Tutum, Veli, Öğretmen