Arşiv Belgelerine Göre 1940 Amasya Su Taşkını

Authors : Mehmet Dümen, Fahri Sakal

Pages : 1-13

View : 130 | Download : 76

Publication Date : 2024-03-26

Article Type : Research

Abstract :Devletlerin tarihi olduğu gibi şehirlerin de tarihi vardır. Amasya şehrinin geçmişinde Yeşilırmak nehri önemli bir yere sahiptir. Amasya şehir tarihine katkıda bulunmak amacıyla ele aldığımız bu çalışmamızda Yeşilırmak nehri ve kollarının 1940 yılında meydana getirdikleri taşkınları Arşiv Belgeleri ve o günün yayın hayatında bulunan Ulus ve Akşam Gazeteleri ışığında ele almaya çalıştık. 1940 yılı ilkbaharında eriyen kar suları ve yağan yağmurlar nedeniyle Yeşilırmak ve kolları olan Çekerek ile Tersakan çayları yataklarına sığmayarak taşkınlara sebep olmuş, Amasya şehri ve yerleşkesi adeta göle dönmüştür. Bu taşkınlarda insanca bir kayıp olmasa da şehirde ve köylerinde pek çok ev ya tamamen yıkılmış ya da oturulamayacak derecede hasar görmüştür. Şehir içerisinde sular altında kalan işyerleri harap olmuş, üretim ve ticaret faaliyetleri sekteye uğramıştır. Şehir ahalisiyle birlikte merkeze bağlı köyler ile Suluova nahiyesi köyleri ve ahalisi de taşkınlarla yüzleşmek durumunda kalmışlardır. Meyve ve sebze bahçeleri ile tarlaları bataklık haline gelmiş, tarım ürünleri zayi olmuştur. Yaşanan taşkınlar yüzünden çiftçiler büyük ekonomik kayıplara uğramışlardır. Beslemiş oldukları hayvanlarını da bu felaketlerde kaybetmişlerdir. Uzun süre bataklık halini alan arazi ahalisi başlayan ve yayılan sıtma hastalığı ile de mücadele etmek zorunda kalmıştır. Bu taşkınlarda tren istasyonu sular altında kalmış, şehrin çevre illerle bağlantısı ya tamamen kopmuş ya da kopma noktasına gelmiştir. Demiryolları tahrip olmuş Samsun-Amasya-Sivas demiryolu ulaşımı kesintiye uğramıştır. Yaşanılan bu taşkınlarda yapılan yardımlar kısmi ve yetersiz kalmıştır. Hükümet, su taşkınlarını önleme çalışmalarını bir türlü tamamlayamamış Amasya ili ahalisi su taşkınlarıyla yaşamak zorunda kalmıştır. Su taşkınları Ulusal Basın tarafından takip edilmiş olup o günün koşulları dâhilinde olayları okuyucuları ile paylaşmışlardır.
Keywords : Amasya, Yeşilırmak, Taşkın