KOMPLEKSITE İKTISADI ÇERÇEVESINDE KEYNES VE KEYNESYEN MAKRO İKTISAT: METODOLOJIK BIR ANALIZ

Authors : Kaan Irfan Öğüt

Pages : 137-152

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research

Abstract :Ekonomiyi, lineer olmayan karşılıklı etkileşimler ve geri besleme süreçlerini de içeren kompleks bir sistem olarak analiz etmek gerektiği iddiasındaki kompleksite iktisadı , şimdilik ana akım iktisadın yerini alma iddiasında bulunmadan onunla etkileşim içinde ancak onun genelde göz ardı ettiği pek çok önemli kavramı yer yer ana akım iktisada da hatırlatarak gelişimini sürdürmektedir . İzlerini Schumpeter, Hayek, Keynes, Simon ve hatta Smith’e [1] kadar sürebileceğimiz kompleksite iktisadı 1980’lerden bu yana iktisatçıların fizikten, biyolojiye pek çok farklı disiplinden bilim insanları ile biraraya geldiği Santa Fe Enstitüsü gibi kurumlar sayesinde gittikçe daha çok taraftar bulmaktadır (Hommes, 2013, 1). Kompleksite iktisadının ele aldığı ekonomi dengede olmak zorunda değildir, bu yaklaşımda hesaplama ve modellere dayalı simülasyonlar, formel matematik kadar önemlidir, yine ekonomik dinamikler azalan getiriler kadar artan getirile [2] de sergileyebilirler (Arthur, 2015, 2). [1] Hommes, Smith’i listesine dahil etmemiştir. [2] Brian Arthur Eylül 1987’de Santa Fe Enstitüsü’nde iktisatçı ve fizikçilerden oluşan bir gruba yaptığı Ekonomide Kendi Kendisini Pekiştiren Mekanizmalar (Self-Reinforcing Mechanisms in Economics) başlıklı sunumunu ekonomideki nonlineerlikler üzerine kurmuştu. Sunumda bulunan bir diğer ünlü iktisatçı Arrow nonlinnerlikle ne kastettiğini sorduğunda Arthur, ekonominin standart varsayımı olan azalan getirilerin, dengeye ve istikrara yönlendirici bir nonlineerlik örneği olduğunu ki aslında bu bir negatif geri bildirim sürecidir, kendisinin ise daha çok, ekonomideki bazı sektörlerin dengeden uzaklaşmasına neden olan ve mühendislerin pozitif geri bildirim olarak adlandırdıkları artan getirileri ifade ettiğini belirtmiştir (Waldrop, 1993, s. 137-138). Arthur’a (2015, s. 183) göre ekonomide pozitif geri bildirimler artan getirilerin sonucu olarak ortaya çıkıyordu. 
Keywords : Kompleksite İktisadı, Keynesyen Devrim, İktisatta Zaman ve Belirsizlik