İzmir\'i etkileyebilecek büyük depremlerin makine öğrenimi yöntemleriyle tahmin edilmesi

Authors : Ayhan Doğan

Pages : 93-106

Doi:10.17824/yerbilimleri.1402618

View : 195 | Download : 111

Publication Date : 2024-08-26

Article Type : Research

Abstract :Deprem, üzerinde yaşadığımız dünya üzerindeki en büyük doğal afetlerdendir. İnsanlık tarihten günümüze depremlerden dolayı çok sayıda can ve mal kaybı yaşamıştır. Bu nedenle tarih boyunca insanlar depremleri önceden tahmin edebilmek ve önlemler alabilmek için çeşitli çalışmalar yapagelmiştir. Ancak dünyamızın karmaşık jeolojik yapısı ve çeşitli dinamikleri nedeniyle depremleri tahmin etmek oldukça zordur. Yapay zeka çalışmalarında son yıllarda meydana gelen gelişmeler sayesinde birçok alanda yeni çözümler ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu çalışmada diğer çalışmalardan farklı olarak gelecekte İzmir ilini etkileyebilecek 6 ve üzeri büyüklükteki depremlerin odak konumları ve odak derinlikleri Random Forest (RF), Decision Tree (DT), Light Gradient Boosting Machine (LGBM), Category Boosting (CB), Support Vector Machine (SVM) makine öğrenimi yöntemleri kullanılarak tahmin edilmiştir. Girdi verisi olarak 1900-2023 arasındaki deprem katalog verileri ile Gutenberg-Richter yasasına göre bu verilerden üretilen a ve b katsayıları birlikte kullanılmıştır. Sonuçlar RMSE, MAE ve R2 metrikleriyle değerlendirilmiştir. Gelecekte İzmir’i etkileyebilecek depremlerin tahmin edilen odak konumları ve derinlikleri tablo halinde verilmiş ve harita üzerinde gösterilmiştir.
Keywords : Makine öğrenimi, İzmir, Deprem tahmini, Odak konumu, Odak derinliği