Güneydoğu Anadolu Bölgesi Mardin Grubu dolomitlerinin dolomitleşme yaşlarının ve derinliklerinin kümelenmiş izotoplar ve 1B basen modeli kullanılarak belirlenmesi

Authors : Deniz Atasoy, Aynur Geçer Büyükutku, Aylin Geçer, Arzu Aktosun

Pages : 212-238

Doi:10.17824/yerbilimleri.1095003

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-23

Article Type : Research

Abstract :Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde geniş bir yayılım sergileyen Kretase yaşlı sığ denizel Mardin Grubu karbonatları hidrokarbon açısından en üretken birimdir. Mardin Grubu dolomitlerinin kümelenmiş izotop sıcaklıkları 92oC ile 125oC arasında ölçülmüştür. Bir boyutlu (1B) basen modeli kullanılarak, kümelenmiş izotop sıcaklıkları dolomitleşme derinlik ve zaman bilgisine dönüştürülmüş ve dolomitleşmenin 2200 m derinlikten (22 milyon yıl önceden) 3420 m derinliğe (14 milyon önceye kadar) kadar gerçekleştiği anlaşılmıştır. Paleo-sıcaklık ve derinlik değerlerinin değişimi yeniden kristallenmenin farklı derecelerde meydana geldiğini yansıtmaktadır. Dolomitleşme sularının oksijen izotop değerleri 3.32‰ ve 6.31‰ arasında değişmektedir. Bu değerler Kretase deniz sularından oldukça ağırdırlar. Sonuçlar gösteriyor ki, çalışma alanında geç dolomitleşme olayı gözlemlenmekte ve yüksek sıcaklıktaki derince gömülmüş ve dolomitleşme ile oluşmuş gözenek suları Mardin Grubu rezervuarının porozite sistemini olumsuz yönde etkilemektedir.
Keywords : basen modeli, dolomit, dolomitleşme, iz elementler, kararlı izotoplar, kümelenmiş izotoplar, Mardin Grup, trace elements