Aliağa (İzmir) Jeotermal Alanındaki Hidrotermal Alterasyonlar ve Termal Sularla İlişkisi

Authors : Reyhan Özkan, Mehmet Şener, Cahit Helvaci, Mehmet Furkan Şener

Pages : 141-168

View : 18 | Download : 16

Publication Date : 2011-02-01

Article Type : Other

Abstract :Aliağa ve çevresinde yer alan kayaçlarda gözlenen hidrotermal alterasyonların özelliklerinin belirlenmesi ve termal sularla olan ilişkilerini saptamaya yönelik yapılan bu çalışmada, alınan kayaç örneklerinin alterasyon mineralleri ve jeokimyasal özellikleri ile su örneklerinin hidrojeokimyasal özellikleri birlikte ele alınarak, jeotermal sistemin oluşum sıcaklığı saptanmaya çalışılmıştır. Batı Anadolu’da Çandarlı Körfezi’nin güneyinde Aliağa ve yakın çevresini içine alan inceleme alanı, volkanik ve çökel kayalardan oluşan bir topluluk sunmaktadır. Miyosen yaşlı volkanik kayalar; andezit, latit andezit, bazaltik andezit, riyolit lavları ve bunlarla ilişkili piroklastiklerden oluşur. Miyosen yaşlı çökel kayalar ise, karasal ve gölsel çökellerden meydana gelir. Bölgede, jeotermal akışkan akımını kontrol eden KD-KB doğrultulu aktif fay sistemleri bulunmaktadır. Alterasyon zonlarındaki kayaçlarda genel olarak bir silisleşme gözlenmektedir. Silisleşmenin yanı sıra killeşme, kloritleşme gibi alterasyon izleri de saptanmıştır. Jeotermal alandaki kaynak ve sondajlara ait suların kimyasal karakteri, bunları besleyen kaynağın meteorik ve deniz suyu kökenli olduğunu göstermektedir. Hidrotermal alterasyonu oluşturan bikarbonatlı ve klorürlü olmak üzere iki tip jeotermal akışkan bulunmaktadır. İnceleme alanından derlenen kayaç örneklerinde saptanan alterasyon ürünü minerallerden yararlanılarak hidrotermal alterasyon türleri, su örneklerine uygulanan bazı jeotermometre teknikleri ile de hazne kaya sıcaklığı belirlenmeye çalışılmıştır. Kayaç analizlerinden elde edilen bulgulara göre, yöredeki alterasyon türleri ileri arjilik, arjilik ve dış-pirofillitik alterasyon olmak üzere üçe ayrılarak incelenmiştir. Bu alterasyon türlerinde gözlenen karakteristik minerallerin ortaya çıkış veya kayboluş sıcaklıklarından, daha önceleri sistemde 175°C’ye kadar ulaşan bir akışkanın bulunduğu, aktif jeotermal sistemin şu andaki hazne kaya sıcaklığının ise yaklaşık 100-130°C arasında değişebileceği düşünülmektedir
Keywords : Aliağa, hidrotermal alterasyon, jeotermal sistem, jeotermometre