Hegel Felsefesinde Tikelden Evrensele: Yurttaşlık ve Adalet

Authors : Müge Tepeyurt

Pages : 101-112

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2017-11-28

Article Type : Research

Abstract :Özet Giorgio Agamben’ in Kutsal İnsan’ da ortaya koyduğu yurttaş olarak birey ve tanınma sorununu G.W.F. Hegel’in Tinin Fenomenolojisi ve Hukuk Felsefesinin Anahatları bağlamında ele almanın ve yeniden hatırlamanın güncel politik ve toplumsal pratikler için önemli olduğunu düşünüyorum. Çünkü insanın dünyayla sorunu özbilinç sorunudur. Hegel özbilinci toplumsal, öznelerarası ve etkileşimsel bir dünyada ele alırken aynı zamanda diyalektik bir süreci de işletmiştir. Hegel sisteminde ortaya koyduğu diyalektik tanınma ilişkisini ideal bir devlet ve yurttaşlık varsayımıyla kurar ya da onu amaçlar. Bu diyalektik tavır bir takım toplumsal açmazların aşılması olanağını ve olumsal yanlarını gizler. Böylesi bir tanınma süreci, aynı zamanda bireyin öznel özgürlük alanının bir birlik düşüncesinde eridiğine işaret eder. Bu doğrultuda ortaya bir kaç temel soru/sorun çıkar. Agamben’in kitabından bir alıntıyla başlama sebebim tam da işaret etmeye çalıştığım soru/sorunları ifşa etmeye yöneliktir. Bireyin öznelliği ile devletin nesnelliğinin çatışmasından her zaman olumlayıcı bir tanınma ve birlik çıkar mı? İdealize edilmiş bir devlet ve onun ürünü yurttaşlık her zaman için o toplumsal yaşamı paylaşan tek tek her bir birey için evrensel bir adalet anlayışı sunabilir mi? Bu çalışmada birey-devlet arasındaki mutlak tanınma ilişkisini irdelerken yukarıda sorunsallaştırdığım meseleler çerçevesinde diyalektik sürecin de bir eleştirisini sunmaya çalışacağım. Tek tek her bir birey için özgürlük ve adalet temelinde olumlayıcı beraber yaşamı amaçlayan daha adil ve eşit şartlarda bir tanıma ilişkisi kurmanın gerekliliğini ortaya koyacağım. Şu anda içinde yaşadığımız dünyadaki kör noktalara ışık tutabilmek için yeniden üretilen ikili karşıtlıklardan ziyade yeni imkânlara kapı aralayan yeni bir diyalektik fikre ihtiyacımız olduğu düşüncesindeyim. Bu sayede bu çalışma tanınma-adalet ilişkisini açımlayarak; o mutlak tanınma ilişkisinin yeniden değerlendirilmesine fırsat verecektir.
Keywords : Hegel, diyalektik, tanınma, birey, adalet