EVLİLİK GEÇİŞ DÖNEMİ GELENEKLERİNDE GÖSTERGELER: EKMEK UMMA ÖRNEĞİ

Authors : Hicran Karataş

Pages : 37-53

Doi:10.20427/turkiyat.1433557

View : 23 | Download : 59

Publication Date : 2018-08-03

Article Type : Research

Abstract :Halkın kültürel semboller ve imajlar dünyasında bazı nesnelerin özel anlamlara karşılık geldiği, bu nesneler aracılığıyla toplumsal ilişkileri zedelemeden iletişim kurabildiği bilinen bir gerçekliktir. Bu nesnelerin sahip olduğu özel anlamlar geleneğin kodlarıyla yetişmiş her birey tarafından hâlihazırda bilindiğinden nesne ile verilmek istenen mesajın genel anlamının açıklanmasına gerek duyulmamaktadır. İletişim boyutuyla bu türden nesnelere gösterge denilmektedir. Aynı kültür dairesi içinde teneffüs eden her birey, bu göstergelerin soyut anlamlarını somutlaştırabilme yeteneğini haizdir. Bu çalışmada, Kastamonu’ya bağlı Çatalzeytin ilçesinde halk hayatının iletişim sürecinde, sosyal ilişkileri sağlıklı bir biçimde sürdürebilmek adına geliştirilmiş bir iletişim sistemi olan “ekmek umma geleneği”, iletişim kuramları bağlamında ele alınmaktadır. Sözü geçen coğrafyada, evlilik geçiş dönemine bağlı gelenek ve ritüellerin tatbikatı safhası, sosyal bir varlık olan insanın mevcut sosyal ilişkilerini korumak adına bilinmeyen zamanlarda icat ettiği gösterge bilime dayalı iletişim sisteminde belirli kültürel ve üst dilsel kodlarla donatılmıştır. Bu çalışmada, ekmek umma geleneği belirli bir kültür sahasında iletişim çatışmalarını ve sosyal birliği korumak adına geliştirilen kodlarla ve sembollerle çevrelenmiş bir iletişim stratejisi olarak incelenecektir. Bu sahada, evlilik geçiş dönemi bağlamında ekmek ve soğanın sözsüz iletişim sisteminin bir parçası olarak taşıdığı değer ve üstlendiği roller tanıtılacaktır.
Keywords : Halk bilimi, iletişim, gelenek, gösterge bilim, gösterge, işlev, evlilik, ekmek umma.