POST-TRAVMATİK ŞİİRDE SÖZCELEME VE İMGELEME

Authors : Mine Nihan Doğan

Pages : 115-144

Doi:10.20427/turkiyat.1314194

View : 144 | Download : 199

Publication Date : 2023-12-07

Article Type : Research

Abstract :Psikolojik travmalardan beslenen post-travmatik şiir, travmaların şiire nasıl yansıdığını ve estetik tavır haline geldiğini ruhsal hastalık semptomları üzerinden incelemektedir. Sanatçılar üzerine yapılan araştırmalar, travma olgusunun sanat türlerinden şiir sahasında belirgin olarak şairinin semptomlarını yansıttığını göstermektedir. Gösterge sistemi, şiirlerde birer mimetik temsil yaratır. Türk şiirinde psikolojik travmadan kaynaklanan psikopatolojik göstergeler, ruhsal bozukluklardır. 1860-2020 yılları arasında şiir yayımlayan şairlerde görülen karmaşık travma sonrası stres bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, akut stres bozukluğu, dissosiyatif bozukluk, travmatik yas, depresyon, anksiyete bozuklukları, bedensel hastalığa dayalı travmatik bozukluk, madde kullanım bozukluğu şiirlerine gotik ve grotesk imge olarak yansımaktadır. Edebiyat tarihlerinde psikolojik travmaları saptanan şairlerin şiirleri, post-travmatik düzlemde Caruth’un temellendirdiği edebi travma kuramı üzerinden modellenmektedir. Bu çalışmada travmatik öyküleri önceki çalışmalardan tespit edilen altmış iki şairin şiirleri; özerklik/kimlik/bireyselleşme travması, karşılıklı bağlılık/ayrılık travması, bağlanma travması, başarı/kendini gerçekleştirme travması, yaşamda kalma travması ve intihar travması dahilinde sınıflandırılarak "post-travmatik şiir estetiği”nin sınırları belirlenerek edebi travma kuramı çevresinde çözümlenecektir. Ayrıca sözceleme ve imgelemede travma sonrasında yazılan şiirlerdeki ortak özellikler belirlenerek panoramik olarak post-travmatik şiiri oluşturan sözdizimi, sesbilgisel yinelemeler, yazımsal-anlamsal-tarihsel sapmalar, figüratif dil, özne-nesne diyalektiği, anlatıcının kimliği, psikopatolojik göstergeler, gotik ve grotesk imgeler belirlenecektir.
Keywords : Psikolojik travma, Türk şiiri, post-travma, estetik