ESKİ UYGURCA ALTUN YARUK SUDUR YAYINLARI ÜZERİNDEN TESPİT EDİLEN GÜNCEL OKUMA YAKLAŞIMLARI

Authors : Ali Doğan

Pages : 37-45

Doi:10.20427/turkiyat.1265803

View : 47 | Download : 43

Publication Date : 2023-07-07

Article Type : Research Article

Abstract :Eski Uygurca metinlerin bulunuşu ve metin yayınlarının yapılmaya başlamasının üzerinden bir asırdan fazla süre geçmiştir. Bu süre boyunca bulunan metin ve fragmanların neredeyse tamamı okunmuştur. Genelde Türkoloji, özelde ise Eski Uygurca alanındaki birikim, gelişme ve ortaya çıkan güncel bulgular ışığında daha önce okunmuş olan metinlerin tekrar ele alındığı görülür. Bu güncel okumalarda yeni yaklaşımlar söz konusudur. Bu çalışmada, bahsedilen eski ve yeni yayınlar üzerinden bazı güncel okuma yaklaşımları tespit edilmiştir. Metin okumalarındaki bu yeni yaklaşımları tespit edebilmek için 1908’den günümüze (2023) kadar hakkında yüz elliden fazla yayını olan Eski Uygurca Altun Yaruk Sudur seçilmiştir. Altun Yaruk Sudur’un metin yayınlarından yola çıkarak yapılan tarama ve inceleme neticesinde Eski Uygur imlası ile ilgili bazı hususlardaki okuma yaklaşımları tespit edilmiştir. Bu tespitler; eklerin bitişik ve ayrı yazılması, eksik ünlülerin yazımı, transliterasyonun kullanımı, kapalı e’nin metin okumalarında gösterimi, j’nin metin okumalarında gösterimi, s-z ve t-d karışıklığı, söz başı ve söz içinde u ve ü yerine o ve ö okunuş maddeleri altında incelenmiş ve açıklamalarda bulunulmuştur. Ayrıca eski ve güncel okumalara tanıklar verilmiş ve böylece güncel yaklaşımlar ortaya konmak istenmiştir.
Keywords : Eski Türkçe, Eski Uygurca, güncel yaklaşımlar, güncel okumalar, Altun Yaruk Sudur