VAH ROMANINDA KAMUSAL ALAN ALGISI

Authors : Mehmet Emir Kaleli

Pages : 47-60

Doi:10.20427/turkiyat.1254007

View : 58 | Download : 100

Publication Date : 2023-07-07

Article Type : Research Article

Abstract :19. yüzyıl Osmanlı sahasında batılılaşma hareketinin hız kazanmasıyla beraber görülen değişimler, gündelik hayatın çeşitli yönlerine yansır. Edebi metinler bu değişimlerin yarattığı etkilerin doğrudan görüldüğü kaynaklardır. Edebî türler arasında sosyal yaşamın en ayrıntılı biçimde yansıdığı tür olan romanın Tanzimat devrindeki önemli temsilcilerinden biri olan Ahmet Mithat Efendi, romanlarında bu tür değişimleri edebi bir malzeme olarak sıkça işler. Ahmet Mithat romanlarında özellikle Batı’nın ve Osmanlı toplumunun sosyo-kültürel yapısını karşılaştırarak bu karşılaştırmalar sonucunda bir sentez yaratır. Sanat kaygısını bir tarafa bırakıp romanı fikirlerini yaymakta bir araç olarak gören Ahmet Mithat Efendi Vah romanında da bu tür bir yaklaşımı benimser; romanda değişen kamusal alan algısını ele alarak kadının kamusal alandaki varlığını sorgular. Kadın-erkek ilişkileri bakımından yaşanan çözülme süreci, kadının kamusal arenaya çıkışı romanın ana konularından biridir. Çalışma kapsamında bu konuyla ilgili izlenimler tespit edilir.
Keywords : Tanzimat romanı, Vah romanı, kamusal alan, seyir yerleri, tiyatro.