HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM İLE KAZAK ABDAL TAŞLAMALARINDA KÜLTÜREL ERGONOMİ ÇERÇEVESİNDE ETİK KODLAR

Authors : Sacide Çobanoğlu

Pages : 143-168

Doi:10.20427/turkiyat.1145210

View : 20 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research

Abstract :Kültürel ergonomi; bir toplumun sosyo-kültürel kodlarına bağlı olarak yapılanan kültür yasasının farklı kültürel bağlamlarda sürdürülebilir bir şekilde insana uyumlaştırılma sürecidir. Türk toplumları kültür yasasını ortaya koymuş, kültürel ergonomik yapısını tamamlamış toplumlardır. Fakat günümüzde kaydedilen teknolojik gelişmelerin olumsuz bir getirisi olarak etik değerlerimizin yitirildiği görülmektedir. Etik problemlerimizin çözümünde halk felsefemizden yola çıkarak kültürel etik kodlarımızla yapılandırdığımız, kültürel ergonomimize uygun çözümler ortaya koymamız bir gerekliliktir. Bu düşüncelerimiz doğrultusunda Halkbilimsel Metaetik Kuramı ortaya koymuş ve kuramın çalışma yöntemi Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme Yöntemini geliştirmiş bulunmaktayız. Halk edebiyatı eserleri, Türk halk felsefesinin, etik kodlar dahilinde kültürel ergonomiye uygun olarak yansıtıldığı, etik değerlerimizin güncellenmesinde bize fayda sağlayacak kültürel ürünlerimizdir. Bu sebeple çalışma evrenimiz olarak; Âşık tarzı şiir geleneğinin önemli temsilcilerinden Kazak Abdal’ın, olumsuz etik eylemleri dile getirerek olumlu etik değerlere dikkat çektiği Beğenmez redifli taşlamasını seçmiş bulunmaktayız. Çalışmamızın konusu, Halkbilimsel Metaetik Kuram’ın inceleme yöntemi Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme Yöntemi ile Kazak Abdal’ın beğenmez redifli taşlamasındaki etik anlayışı, etik kodlar dahilinde belirlemek ve âşığın olumsuz etik eylemlerle çağrıştırdığı olumlu etik değerlerin Türk halk felsefesindeki yerini ortaya koymaktır. Çalışmamız, âşık tarzı şiir geleneğinde, kültürel ergonomiye uygun olarak yapılanmış halk felsefesini belirlemek noktasında yeni bir bakış açısı ortaya koymak amacını taşımaktadır.
Keywords : Metaetik, Kültürel ergonomi, Etik kod, Etik değerler, Kuram, Metaethics, cultural ergonomics, ethical code, ethical values, theory.