TWO OLD UYGHUR SITĀTAPATRĀDHĀRAṆĪ FRAGMENTS FROM THE BERLIN TURFAN COLLECTION

Authors : Ayşe Kiliç Cengiz

Pages : 71-84

Doi:10.20427/turkiyat.621862

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research

Abstract :Öz: Tanrıça Sitātapatrā ve onun dhāraṇīsi hakkındaki Tantrik bir metin olarak kabul edilen Sitātapatrādhāraṇī, Eski Uygur çeviri edebiyatı içerisinde değerlendirilen önemli eserlerden birisidir. 'Beyaz şemsiyeli tanrıça' olarak adlandırılan Sitātapatrā'nın, inanırları tarafından okunan veya takılan dhāraṇīsi vasıtasıyla onları felaketlere, kara büyüye ve şeytanlara karşı koruduğuna inanılır. Ayrıca 'büyük bertaraf edici', 'başkaları tarafından mağlup edilemeyen' ya da 'Tathāgata'nın uṣṇīṣasından doğmuş olan' şeklinde de adlandırılır. Bu çalışma, Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisi'ndeki Turfan koleksiyonunda bulunan Eski Uygur Türkçesine ait bazı 'ayrı ayrı önceden belirlenmiş' (birbirinden bağımsız fragmanlar olarak önceden belirlenmiş) Sitātapatrādhāraṇī fragmanlarının yayımını ele alır. Ayrıca, birbirinden farklı olarak bilinen iki fragmanı (U 4246 (T II T 669) ve U 4717 (o.F.)) tek bir fragman olarak birleştirmeyi ve metin içerisindeki fragmanların orijinal sıralamasına ve konumlarına katkıda bulunmayı amaçlar. Bunun yanı sıra Eski Uygur Türkçesi versiyonu ile en azından kısmen birbirine paralel semantik sıralamaya ve tamamlayıcılığa sahip diğer dillerdeki Sitātapatrādhāraṇī versiyonlarını karşılaştırır. Anahtar kelimeler: Budizm, Tantrik metinler, Sitātapatrādhāraṇī, Eski Uygur Türkçesi, fragmanlar.
Keywords : Budizm, Tantrik metinler, Sitātapatrādhāraṇī, Eski Uygur Türkçesi, fragmanlar