SOSYO-DEMOGRAFİK VE SOSYO-KÜLTÜREL BAĞLAMDA ERKEN EVLİLİKLER: ÇOCUK GELİNLER VE ÇOCUK DAMATLAR

Authors : Dilber Yildiz, Tuğça Poyraz

Pages : 159-186

Doi:10.20427/turkiyat.581208

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research

Abstract :Öz: Bu araştırmada Ankara, Adana ve Mersin illerinde yaşayan, erken yaşta evlenen kadınların ve erkeklerin erken evliliği gerçekleştirmelerinin sosyo-demografik ve sosyo-kültürel nedenleri ile evlilik süreçlerini kendi anlatımlarından yola çıkarak nasıl anlamlandırdıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Evlilik nedenleri; bireylerin evlenme yaşları, şimdiki yaşları, eğitim düzeyleri, aylık ortalama gelirleri, doğum yerleri gibi demografik özellikler ile erken yaşta evlenmelerine neden olan kültürel özellikleri kapsamaktadır. Türkiye’de erken evliliklerle ilgili literatür taraması yapıldığında araştırmaların genellikle çocuk gelinlerle sınırlı kaldığı görülmektedir. Oysa ki evliliğin temelinin karı-koca olmak üzere iki sacayağı üzerine kurulu olması nedeniyle erken evliliğin bütüncül bir anlayışla incelenmesi gerekmekte; çocuk gelinlerin yanı sıra çocuk damatların da anlatılarına ihtiyaç duyulmakta ve yaptığımız çalışmanın önemi bu noktada ortaya çıkmaktadır. Bunun yanı sıra hem anne-babalar hem de çocuklara ilişkin erken evliliklerle ilgili bilgilere ulaşılarak erken evlilik olgusu, nesiller arası bir süreç içerisinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırma, yorumlayıcı nitel yöntemle ele alınmıştır. Yorumcu/inşacı nitel yöntem kapsamındaki derinlemesine görüşme tekniğinin yanı sıra katılımlı gözlem tekniğinden de yararlanılan çalışmada on ikisi erkek ve on ikisi kadın olmak üzere toplam yirmi dört kişiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda bireylerin demografik özellikleri ve yaşadıkları toplumsal yapının sosyo-kültürel özellikleri, erken yaşta evlenme nedeni olarak ortaya çıkmıştır. Çocuk gelinlerle/damatlarla yapılan görüşmelerde sosyo-demografik nedenlerin yanı sıra erken yaşta evlenme nedenleri olarak huzur, tanıdıklık/akrabalık, aşk, namus ve sorumluluk olmak üzere beş temaya ulaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Erken evlilik, çocuk gelin, çocuk damat, toplumsal cinsiyet, kültür.
Keywords : toplumsal cinsiyet, çocuk gelin, çocuk damat, Erken evlilik, kültür