OSMANLI BİLİMSEL/ENTELEKTÜEL ALANININ ÖZERKLEŞMESİ YOLUNDA BİR ÇABA: BİLGİ MECMUASI (1913-1914)

Authors : Gökhan Kaya

Pages : 85-109

Doi:10.20427/turkiyat.561472

View : 15 | Download : 25

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research

Abstract :Öz: Osmanlı bilim dergiciliği 19. yüzyılın ikinci yarısında başlamış olsa da bilim dergiciliğindeki gerçek anlamda artış, tıpkı her türden yayında olduğu gibi II. Meşrutiyet Dönemi’nde yaşanmıştır. Kültürel üretimdeki bu patlama, gazetelerin artan tirajlarını beraberinde getirmiş bu da gazetecilerin mali anlamda bürokrasiden bağımsızlaşmasının önünü açmıştır. Bu gelişmenin sonucunda gazetecilik, bürokrasiden özerkleşmiştir. Gazeteciliğin bağımsızlığını takiben bilimsel alanın gazetecilik alanından özerkleşme süreci başlamıştır. Bu anlamda, Bilgi Mecmuası, bilimsel/entelektüel alanın özerkliğini gazetecilik alanından kazanmak için çabalayan ilk bilimsel dergidir. Mecmua’nın önemi; bilimin değerini, bilimde uzmanlaşmayı, bilimsel metodolojiyi ve bilim için bilim ilkelerini savunmasının yanı sıra bunları yerleştirmek için çabalayan ilk dergi olmasından kaynaklanmaktadır. Başka bir deyişle Bilgi Mecmuası, dönemin siyasi gündeminden olabildiğince uzak durarak ve bilimde uzmanlaşma, bilimsel metodoloji ve bilim için bilim ilkelerinde ısrar ederek bilimsel/entelektüel alanın özerkleşmesi için gereken çok önemli ilk iki adımı atma çabasını göstermiştir. Anahtar kelimeler: Bilgi Mecmuası, Osmanlı Bilim dergiciliği, bilimsel alan, özerkleşme, Pierre Bourdieu, gazetecilik.
Keywords : Bilgi Mecmuası, Osmanlı Bilim dergiciliği, bilimsel alan, özerkleşme, Pierre Bourdieu, gazetecilik