J. W. REDHOUSE VE E. J. W. GIBB’İN ENTELEKTÜEL PAYLAŞIMLARI VE OSMANLI KÜLTÜRÜNÜ ANLAMA ÇABALARI

Authors : Nagihan Gür

Pages : 103-124

Doi:10.20427/turkiyat.438070

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-29

Article Type : Research

Abstract :19. yüzyıl, Osmanlı kültürü çalışmalarının Batı’da hız kazandığı ve zengin bir Doğu literatürünün üretildiği önemli bir dönemdir. Doğu’nun klasik metinlerine ilginin ve merakın arttığı bu yüzyılda bazı Şarkiyatçılar; filoloji, sözlük bilimi, dil bilimi ve tarih alanlarında çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmaların en temel amacı, Batılı okurlara Doğu kültürünü tanıtmak ve Doğu dilleri ve edebiyatlarına hak ettiği itibarı kazandırmaktır. Bu dönem Şarkiyatçıları arasında, sözlük bilimci James William Redhouse (1811-1892) ve Osmanlı edebiyatı uzmanı Elias John Wilkinson Gibb’in (1857-1901) önemli bir yeri vardır. Redhouse, An English and Turkish Dictionary ve Lexicon English and Turkish adlı eserleriyle sözlük bilimi çalışmalarına önemli katkılar sağlarken; Gibb, Ottoman Poems ve A History of Ottoman Poetry adlı eserleriyle ilk modern Osmanlı edebiyatı tarihini yazmıştır. Bu makale, Redhouse ile Gibb arasındaki bilgi ve tecrübe aktarımlarını yeni arşiv belgeleri üzerinden irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, İngiltere’deki kütüphanelerden elde edilmiş orijinal arşiv belgelerin analiz edileceği bu makalede, tarafların Osmanlı kültürünü anlama ve yorumlama çabaları, entelektüel paylaşımları ve eserlerinin yazım süreçlerinde birbirlerini nasıl destekledikleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : J. W. Redhouse, E. J. W. Gibb, Osmanlı şiiri, Doğu kültürü, oryantalizm, edebî ve sosyal ağ