XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Niksar Kazasında Mâlikâne-Divânî Sistemi Üzerine Bazı Değerlendirmeler

Authors : Abdullah Bay

Pages : 23-40

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2016-12-16

Article Type : Research

Abstract :Osmanlı arazi hukuku hakkındaki çalışmalara katkıda bulunmak amacıyla  hazırlanan bu makalede, gelirlerin bir bölümünün mâlikâne hissesi olarak özel  şahıslara veya vakıflara, diğer bölümünün ise divânî hissesi olarak devlete ait  sayıldığı mâlikâne-divânî sistemi, Niksar kazası üzerinden incelenecektir.  Yörede mâlikâne-divânî sisteminin timar sistemi ile iç içe geçen yapısı, konunun  timar sistemi ile birlikte ele alınmasını zorunlu kılmaktadır. Bu sebeple askerî ve  idarî düzen açısından olduğu kadar toprak idaresi bakımından da önemli görevler  yüklenen timar sisteminin durumu da ele alınacaktır. İncelenen kayıtlar, XIX.  yüzyılda mâlikâne-divânî sisteminin aldığı vaziyet yanında, timar sisteminin  işleyişi ve durumu hakkında da önemli bilgiler vermektedir. Bu amaca yönelik  olarak ilgili belgeler incelenerek konu ile ilgili tespitlerde bulunulmuştur.
Keywords : Niksar, Canik, Mâlikâne-Divânî sistemi, timar, vakıf, arazi