Türk Yasa Dilinin Söylem Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Authors : Işıl Özyildirim

Pages : 273-300

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research

Abstract :Kesit çalışmaları belirli durumlarda ortaya çıkan farklı dil kesitlerinin dilsel ve durumsal özelliklerini tanımlamayı amaçlamaktadır. Buna ek olarak, kesitler arasında karşılaştırmalar yapan çalışmalar da bulunmaktadır. Bu çalışmalar bize kesitler arasında önemli ve sistematik dilsel farklılıklar bulunduğunu göstermektedir. Bu çerçevede, bu çalışmanın amaçları şu şekilde sıralanabilir : 1) Türk yasa dilinin söylem özelliklerini belirlemek, ve 2) bu özellikleri bilimsel araştırma makaleleri, gazete köşe yazıları, televizyon reklamları, kadın/erkek dergileri ve tek kişilik gösteri metinleri olmak üzere beş ayrı metin türü ile karşılaştırmak. Bu çalışmada yasa dili bütüncesi olarak Türk Ceza Kanunu incelenmiştir. Her metin türü ortalama 30.000 sözcükten oluşmaktadır. Araştırmada yöntem olarak Douglas Biber (1988) tarafından geliştirilen ‘çok boyutlu yaklaşım’ kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamı içerisinde sadece bilgi verici üretim/etkileşimsel üretim boyutu ele alınmıştır. Bu boyutta yer alan sözcüksel-dilbilgisel özellikler her metin türünde sayılarak sonuçlar istatistiksel olarak yorumlanmıştır. Bu çalışmanın bulguları bize Türk yasa dilinin bilgi verici ve planlanmış metinlerin sözcüksel-dilbilgisel özelliklerine en fazla sahip olan metin türü olduğunu göstermektedir. Yasa dilini sırasıyla bilimsel araştırma makaleleri, gazete köşe yazıları, kadın/erkek dergileri ve tek kişilik gösteri metinleri izlemektedir. Bütüncede incelenen metin türleri arasında en etkileşimsel metin türünün televizyon reklamları olduğu bulunmuştur.
Keywords : kesit çözümlemesi, metin türü, yasa dili, boyut, pozitif özellikler, negatif özellikler