SULTAN TÜRBELERİNDEKİ SİMGESELLİK: ANADOLU SELÇUKLU VE OSMANLI BEYLİĞİ ÖRNEKLERİ

Authors : Sema Gündüz

Pages : 237-272

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research

Abstract :Anadolu’da, Selçuklularla birlikte yoğun olarak ortaya çıkan türbe mimarisi, Osmanlı döneminde de devam etmiştir. Her iki dönemde tek mekanlı düzenlemeleri ile öne çıkan türbeler, dini yapılar içerisinde incelenmekle birlikte kamuya hizmet eden cami, mescit ve zaviyelerden daha özel ve kişisel yapılar olarak dikkati çekerler. Anadolu Selçuklularında günümüze ulaşamayan I. Kılıç Aslan ve I. Mesud’un türbelerinin yanı sıra II. Kılıç Aslan ve I. İzzeddin Keykavus’un kendilerine ait türbeleri vardır. I. İzzeddin Keykavus’tan sonraki sekiz Selçuklu sultanının kendilerine birer türbe inşa ettirmek yerine, başkent Konya’daki Alâeddin Camii’nin avlusunda Anonim Selçuklu Tarihi’nde "Sultanlar Türbesi” olarak tanıtılan II. Kılıç Aslan türbesine gömülmüş olmaları dikkati çeker. Bu tercih, Anadolu Selçuklularında hanedan mezarlığı geleneğinin varlığını düşündürür. Osmanlı Beyliği’nde ise Sultan I. Murad’ın türbesi özgün şekliyle günümüze gelememiş olmakla birlikte, her sultana ait bağımsız bir türbe bulunur. Bu nedenle iki kültür arasında, sultanların gömü anlayışı arasındaki farklılık vurgulanması gereken önemli bir konudur. Bu tercih farklılığı, her iki kültürde türbelere yüklenen anlam değişikliğine işaret eder.
Keywords : Selçuklu Devleti, Osmanlı Beyliği, Türbeler, Sultan Türbeleri