REFİK BEY AZİMZADE VE OSMANLI İMPARATORLUĞU’NUN GEÇ DÖNEMİNDE SİYASİ MUHALEFET

Authors : York Norman

Pages : 111-116

View : 6 | Download : 25

Publication Date : 2014-06-02

Article Type : Research

Abstract :Makale 19. yüzyıldan 20. yüzyıla geçerken Refik Bey Azimzade’nin İttihad-ı İslam ve Avrupa (1907) adlı eserinin politik İslam düşüncesindeki yerini incelemektedir. Suriye’de seçkin Osmanlı siyasi muhalefetini temsil eden Refik Bey, yazısını, otokratik yönetimin ve sömürgeciliğin tehlikelerine dair kaygılarını dile getirmek için kaleme aldı. Gerçekten de Azimzade, Sultan II. Abdülhamid’in (1875-1909) politikalarını büyük ölçüde eleştirmekteydi. İmparatorluğun geride kalan gayri müslim ve Türk olmayan kesiminde ortaya çıkabilecek ayrılıkçı hareketlerin korkusuyla II. Abdülhamid kamuda geniş ölçekli siyasi tartışmalara müsamaha etmedi. Arap kökenli olan Refik Bey Araplar’ın ve diğer müslüman toplumlarının kendi işlerini idare etmelerinde otonomiye sahip olmaları gerektiğini düşündüğü gibi ya da diğer bir deyişle Avrupa’nın Osmanlı İmparatorluğu’nda dinsel ve etnik gerilimleri sömürme arayışında olduğu bir zamanda imparatorluğun siyasi birliğini ve beraberliğini yeniden canlandıracak yeni bir formül arayışı içerisindeydi.
Keywords : Refik Azimzade, Arap ayaklanması, milliyetçilik, Jön Türkler, Panislamizm, Türk-İngiliz münasebetleri