GASPIRALI’DA KADIN

Authors : Ümmühan Bilgin Topçu

Pages : 45-62

View : 10 | Download : 88

Publication Date : 2014-06-02

Article Type : Research

Abstract :Gaspıralı, Kırım coğrafyasında eğitimin modernleşmesi, kimliğin şekillenmesinde sembol isimlerden biridir. “Dilde, fikirde, işte birlik” sloganıyla çıkardığı Tercüman gazetesiyle bu fikirlerin Türk dünyasının farklı coğrafyalarında paylaşılmasına hizmet eder. Edebî eserleriyle de aynı fikirleri farklı bir anlatım tarzıyla okuyucuya aktarır. Bu çalışmada Gaspıralı’nın roman ve hikâyelerinden üçünde, Frengistan Mektupları, Darürrahat Müslümanları, Kadınlar Ülkesi’nde, kadın algısı değerlendirildi. Modernleşmede kadın algısındaki değişim önemli bir göstergedir. Toplumda gözlenen hareketliliğin doğrudan yansıdığı zeminlerden biri de edebî eserlerdir. 1800’lü yılların sonunda Osmanlı ve Kırım coğrafyasında kadının toplumdaki yeriyle ilgili eleştiriler gündeme gelir. Bunlar, farklı aydınlar tarafından gazete ve edebî eserlere taşınır. Bu kişilerden biri İsmail Gaspıralı’dır. Bu çalışmada onun gazete sütunlarına ve edebî eserlerine taşıdığı kadın konusu ele alınmış; fikirleri ve bunları işleyiş biçimi ortaya koyulmuştur.
Keywords : İsmail Gaspıralı, kadın algısı, ütopya, Tanzimat devri romanı