ULUSAL DÜŞÜNCE ve DEĞER DÜNYASINA DAİR ESTETİK BİR SEMBOL: İSTİKLÂL MARŞI

Authors : Ilker Işler

Pages : 63-81

Doi:10.54566/turas.1013283

View : 19 | Download : 21

Publication Date : 2021-12-27

Article Type : Research

Abstract :Ulusal marşlar, ait oldukları ulusların bütün değerlerinin bir arada bulunduğu özel eserlerdir. Değerlerin ve erdemlerin biçimlendirdiği geçmişi ve şimdiyi bir araya getirerek onları uyumlu bir bütün hâlinde geleceğe taşıyan bu eserler, devlet kurabilmiş ulusların simgeleridir. Geçmişten bugüne yazılmış ulusal marşların sözleri, yazarları-şairleri ve bestecileri incelendiğinde çeşitli farklılıkların, benzerliklerin ve etkilenişlerin pek çok örneği görülmektedir. Ayrıca bu eserlerin edebî-sanatsal değerlerine oranla, topluma verdiği mesajlara dikkat çekilmektedir. Türk edebiyatının önemli şairlerinden biri olan Mehmet Âkif Ersoy’un yazdığı ve Türk ulusuna armağan ettiği İstiklâl Marşı ise ulusal marşlar arasında çok özel bir yere sahiptir. Türk ulusunun en karakteristik özelliği sayılan bağımsızlık, esere adını veren ve sanatsal bir bakışla kristalleştirilen bir değerdir. Kendi halkı içerisinde bilinen, sevilen bir şairin sözlerini yazdığı marş, şairinin sanat anlayışının ve diğer eserlerinin izlerini tutarlı biçimde yansıtır. İstiklâl Marşı bu bakımdan, ulusumuzla bütünleşen tam bir edebî eserdir. Yapı, içerik, dil ve üslûp açısından edebî ölçütlerin, şairin özgün dokunuşlarıyla görüldüğü eser; kendine özgü bir estetiğe de sahiptir. Bunun yanı sıra estetikteki yüce kavramına örnek olabilecek kavram, sembol ve benzetmeler, İstiklâl Marşı’nın dizelerine dengeli şekilde yerleştirilmiştir. Gelecek güzel günlerin umudunda korkusuzluğu telkin eden, al sancak altında hür yaşamı daima seslendiren abidevî marş, bu anlamda da Türk hitabet sanatının en güzel örneklerindendir. Türk düşüncesini ve değerler dünyasını kendisinde toplayan İstiklâl Marşı, estetiksel yüceliği hissettiren simgesel özelliklerle örülü bir sanat eseridir. İstiklâl Marşı’yla ilgili yapılan pek çok çalışma, eserin toplumsal mesajlarına ve taşıdığı ulusal değerlere odaklanmıştır. Bizim çalışmamızsa bu odaklanışların açısını genişleterek eserin temel özelliğine, yani edebî değerine ve estetiğine dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.
Keywords : İstiklâl Marşı, Mehmet Âkif Ersoy, ulusal değerler, estetik, yüce