TERCÜMÂN-I HAKÎKAT GAZETESİNDE SULTAN ABDÜLAZİZ'E YAZILAN MERSİYELER

Authors : Yaşar Aydemir, Fatih Yerdemir

Pages : 11-39

View : 44 | Download : 48

Publication Date : 2023-06-21

Article Type : Research Article

Abstract :Sultan II. Mahmud ve Pertevniyal Valide Sultan’ın oğulları Sultan Abdülaziz 8 Şubat 1830’da dünyaya gelmiş ve 25 Haziran 1861 tarihinde tahta çıkmıştır. Osmanlı devlet yönetiminde zaman zaman iç mücadeleler olmuş; tahttan indirilmeler, sonu ölümle sonuçlanan hadiseler gerçekleşmiştir. Sultan Abdülaziz de darbeyle tahttan uzaklaştırılmış ve 4 Haziran 1876 tarihinde vefat etmiştir. Kaynakların bir kısmı Abdülaziz’in hal\'inden sonra geçirdiği buhran nedeniyle intihar ettiğini, bir kısmı padişahın öldürüldüğünü belirtirken bir kısmı da kesin kanaat belirtmekten kaçınmıştır. Konunun yeniden soruşturulması için II. Abdülhamit döneminde mahkeme kurulmuş ve Sultan’ın öldürüldüğü kanaatine varılarak sorumlular değişik cezalara çarptırılmışlardır. Sultan Abdülaziz için yazılmış şimdiye kadar tespit edilebilen 11 mersiye bulunmaktadır. Bunlardan altısı; 23 Mayıs - 16 Temmuz 1881 tarihleri arasında Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde yayımlanmıştır. Burada yayımlanan mersiyelerden ikisi daha önce çalışmalara konu olsa da kalan dört mersiyeden ilk defa bu yazıda söz edilmiştir. Çalışmamızda Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde neşredilen mersiyeler yazarlarıyla birlikte incelemeye tabi tutulacaktır. Bu incelemede daha önce bir şekilde akademik çalışmalara konu olmuş mersiyelerin; Abdülaziz’in halli, ölümü ve hadisedeki rollerine dair verdikleri bilgilerden de yararlanılacaktır. Değerlendirme sonrasında Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde yer alan mersiyeler Latin harflerine aktarılacaktır.
Keywords : Mersiye, Mithat Paşa, Sultan Abdülaziz, Tercümân-ı Hakîkat, hal\'