BİR MÜZE ROMAN OLARAK MÜCELLÂ

Authors : Ümmühan Topçu

Pages : 135-150

Doi:10.17133/tubar.812451

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-08

Article Type : Research

Abstract :İlk anlatılardan bugüne eserlerde gerçeklik izlenimini desteklediği düşünülen teferruat artmaya devam eder. Nazan Bekiroğlu Mücella’da Trabzon’u bir şehir, kendine has kültürel malzemeyi nesilden nesle yaşatan bir muhit olarak tescil etme gibi bir misyonu üstlenir. Eserde kadın penceresinden eşya ve hayata dair ayrıntılar, romana bir tür "müze roman” havası verir. Nitel araştırma kapsamında, betimsel veri analizi yöntemi kullanılan bu çalışmada; Trabzon’da kadın kültürüne yansıyan gündelik pratikler ve somut olmayan kültürel mirasa dair ayrıntıların Mücella romanına nasıl yansıtıldığı tespit edilecek ve bu ayrıntıların tercih sebeplerine kafa yorulmaktadır. Eserde eşyaya kullanım değeri dışında anlam atfedilir. Mücella’da dikkat edilmesi gereken ayrıntı, eşya ile birlikte ritüellerin de öncelenmesidir. Fetişizm bireysel bir tercihken Mücella’da bu kültürel bir pratik, alışkanlık, geçmişten geleni yaşatma arzusu olarak yansıtılır. Müze işlevi burada düşünülmesi gerekir. Ritüellerin bir hayat pratiği içerisinde anlatımı, ritüel eşya ilişkisinin karakter etrafında anlamlandırılması; eşyaların değişim sürecine hayattın ritmi içerisinde anlam verme, kullanım ve değişimlerini anlatma müzenin derleme, biriktirme, anlamlandırma sergileme işlevleriyle örtüşür. Romanın ironisini Mücella’nın özene bezene hazırladığı görkemli çeyizini hiç böyle bir dikkati/hassasiyeti olmayanların kullanması; ne kullandığını bilmeden heba etmesidir. Bu şehir kültürü adına metaforik bir temsil olarak da kabul edilebilir; heba edilen çeyiz, Trabzon kadın kültürüdür.
Keywords : : Müze, , miras, kültür, kadın, roman