Orhon Abidelerinde Kengü'nün Kavıni - Yer adı

Authors : S. G Klyaştorniy

Pages : 89-104

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 1954-01-20

Article Type : Research Article

Abstract :M.S. VII, yüzyılın sonu ve VIII. yüzyılın başı Doğu – Türk Kağanlığı\'nın en kudretli zamanıdır. Destani üslübla dolu bir ifadeyle Türk Kağanları\'nın askeri gücünü Koşo - Çaydamlı kitâbe yazarları (stello\'ları) şu şekilde tasvir ederler: \"Tanrı\'nın inayetiyle o (İlteriş Kağan-S.K.) kavimlileri kavimsiz (kendi) kağanları olanları kağansız bıraktı . Düşmanlarını sulh akdetmeye mecbur etti, dizlileri dize getirdi, başlıların ise başını eğdirdi\". Zaferler sağlayan VIII. yüzyılın ilk 15 yılındaki savaşlarda Türk Kağanlarının hâkimiyet sahasıyle, uzak seferlerinin ulaştığı hudutlar arasında yeni ve karışık bir münasebet olduğu anlaşılmaktadır. Bununla ilgili olarak Kültiğin ve Bilge-Kağan\'ın şerefine yazılan kitâbenin doğru ifadesine rağmen, Doğu - Türk Ka\'ğanlığı\'mn batı hudut meselesinin halledilmiş olduğunu kabul etmek hiçbir zaman lazım gelmez. Bütün metnin ehemmiyetini nazarı itibare alarak, bize lüzumlu olan yeri anlamak için Moço (Kapağan) Kağan (692-716) zamanında yapılan seferlere tahsis edilen kısmı olduğu gibi naklediyoruz.
Keywords : Bilge-Kağan, Doğu – Türk Kağanlığı, Kültiğin, Göktürkler