DR. ŞÜKRÜ ELÇİN, Anadolu Köy Ortaoyunları (Köy Tiyatrosu), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Seri - IV., Sayı - A1, Ankara, 1964. [Kitap Tanıtımı]

Authors : F. Abdullah Tansel

Pages : 387-390

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 1965-04-20

Article Type : Other

Abstract :Dr. Şükrü Elçin'in bu eseri, Anadolu Türkleri'nin bir eğlencesini teşkil eden halk tiyatrosu, müellifin ifadesiyle Anadolu Orta Oyunları veya Köy Tiyatrosu hakkında bilgi ve örnekleri içine almaktadır. Müellif, 1962 Mart'ında yazdığı Önsöz'ünde, köylülerimizin, kış aylarında, bilhassa düğün ve bayramlarda eğlenmek, hoş vakit geçirmek için tertip ve temsil ettikleri ve dram husûsiyeti gösteren bu temsillerin menşeî bakımından eski, sözlü bir an`aneye dayandığını, 1071 tarihinden sonra Anadolu'da devam ettiğini, bugün de yaşamakta olduğunu kaydediyor; bu mevzû üzerindeki çalışmalarına temasla, eserini nasıl hazırladığına dâir bilgi veriyor: Bu eserin bibliyografyasına eklediğı anketi, 1955'de tertip etmiş, 1961'de türlü vâsıtalardan faydalanarak köylere dağıtmıştır. Tutarı 3500'ü bulan bu anketlerden ancak 1645'ine cevap alabilmiş, 805 kişi anketi yanlış anlamış, 230'unda ise, "böyle ibtidâî şeylerin köylerde bulunmadığı" bildirilmiştir. Şükrü Elçin, bu eserini yazarken, anketine gönderilen ancak 1645 cevapla, Manisa, Denizli, Sivas, Giresun köylerinde kendi araştırma ve müşâhadelerinden faydalanmıştır. Müellif, "Tedkîkimizin ilk ağırlık noktasını teşkil eden bibliyografya, bu ortaoyunlarının, bütün köyleri şümûlüne alan bir nitelikte ve yaygınlıkta olduğunu gösterdi. Tesbit ettiğimiz ritüel, veya profan mâhiyetteki oyunların konularının zenginliği ve klâsik tiyatroya müvâzi türler, hayret verici oldu. İşte bu çok yaygın, konu ve tiyatro türleri bakımından çok zengin oyunları eski bir geleneğin devamı olarak tarih seyri içinde işaret ettikten sonra konu, kaynak ve oyun tekniki gibi umami alanlarda inceledik. Meddah, Karagöz, Ortaoyunu ve Tulû'ât ile karşılaştırmadık. Müstakil monografiler bekleyen çocuk oyunları ile, dram karakteri gösteren rakslar bu tedkîkin dışında kaldı" diyor.
Keywords : Anadolu Köy Ortaoyunları, Köy Tiyatrosu, Türk Kültür Tarihi, Kavuklu, Pişekâr